Амалий таржима фани бўцича III босқич бакалавр талабаларига мўлжалланган ўқув услубий мажмуа

Ushbu kitob 'Amaliy Tarjima' fani bo'yicha o'quv-uslubiy majmua bo'lib, talabalarga tarjima nazariyasi va amaliyotini o'rgatishga qaratilgan. Unda tarjima turlari, usullari, lingvistik jarayonlar, jumladan, ko'z bilan tarjima qilish texnikasi, nutqni tahlil qilish, so'z boyligini oshirish va tarjima mahoratini rivojlantirishga oid ko'plab nazariy va amaliy mashg'ulotlar keltirilgan. Kitobda turli murakkablikdagi matnlar, jumladan, huquqiy, iqtisodiy, tibbiy, ilmiy-texnik va badiiy matnlarni tarjima qilish bo'yicha tavsiyalar va mashqlar berilgan. Shuningdek, tarjimadagi lingvistik, stilistik va madaniy muammolarni bartaraf etish yo'llari ham tushuntirilgan. Kitob talabalarga zamonaviy tarjima texnologiyalaridan foydalanishni o'rgatadi va ularning kasbiy kompetensiyasini oshirishga yordam beradi.

Asosiy mavzular

Kirish: O'quv-uslubiy majmuaning maqsadi, vazifalari va tuzilmasi haqida umumiy ma'lumot.
Ko'z bilan tarjima (Sight translation): Ko'z bilan tarjimaning mohiyati, turlari, ahamiyati, uni o'rgatish usullari va mashqlari. Matnlarni tahlil qilish, tez o'qish, lug'at boyligini oshirish texnikalari.
Lingvistik transformatsiyalar va kontekstual o'rinbosarlar yaratish usullari: Lug'aviy transformatsiyalar turlari: qo'shimchalar, o'tkazib yuborishlar, almashtirishlar. Kontekstual o'rinbosarlar yaratish usullari: konkretlashtirish, umumlashtirish, antonim tarjima, kompensatsiya, semantik rivojlanish, to'liq talqin.
Tarjimada grammatik muammolar: Transpozitsiya, modulyatsiya kabi grammatik vositalardan foydalanish. Tarjima usullari: so'zma-so'z tarjima, lug'aviy tarjima, sodiq tarjima, semantik tarjima, adaptatsiya, erkin tarjima, idiomatik tarjima, kommunikativ tarjima.
O' H. qalamiga mansub asarlarda stilistik vositalar va ularning tarjimasi: O. H. hikoyalarining o'ziga xos xususiyatlari. Tarjimadagi stilistik vositalar va ularning ahamiyati.
Tarjimada frazeologik muammolar: Frazeologizmlar va ularning tarjimasi. Ingliz tilidagi iboralar va ularning ma'nolari.
She'riy tarjimadagi muammolar: She'riy tarjimaning o'ziga xos jihatlari. She'riy asarlardagi til vositalarini tarjima qilish muammolari.
Badiiy tarjimada lug'aviy muammolar: Badiiy matnlarni tarjima qilishda lug'aviy muammolar. So'z boyligini oshirish va uni to'g'ri qo'llash usullari.
Badiiy tarjimadagi stilistik vositalarning tahlili: Badiiy asarlardagi stilistik vositalar: metafora, shaxsni tasvirga olish, oximoron, antonomaziya va boshqalar. Ularning tarjima jarayonidagi roli.
Ch. Dikens asarlarini tarjima qilish: Ch. Dikensning 'Oliver Twist' asari va uning tarjimasi. Asardagi stilistik xususiyatlar va tarjima muammolari.
Zamonaviy davr she'rlarini tarjima qilish usullari: Zamonaviy she'rlarning o'ziga xos jihatlari. She'riy tarjimada zamonaviy uslublardan foydalanish.
Tilning tabiati: Tilning mohiyati, jamiyatdagi o'rni. Tilning evolyutsiyasi va ijtimoiy rivojlanish bilan bog'liqligi.
Qiyosiy adabiyot va milliy adabiyot tarjimasi: Qiyosiy adabiyotshunoslikning asosiy tamoyillari. Milliy adabiyotni boshqa tillarga tarjima qilishning o'ziga xos jihatlari.
Tarbiyaviy mazmundagi asarlarni tarjima qilish: Bolalar uchun mo'ljallangan asarlarni tarjima qilishdagi o'ziga xosliklar. Bolalar nutqini va tushunchalarini hisobga olgan holda tarjima qilish.
Tarjimada kinoya va sarkazmlardan foydalanish: Kinoya va sarkazmning mohiyati. Ularni tarjima qilishda yuzaga keladigan muammolar va ularning yechimlari.
Musiqa va she'rlarni tarjima qilish: Musiqa va she'rlarning o'ziga xos jihatlari. Ularni tarjima qilishda til va madaniyat muammolarini hal qilish.
Huquqiy va tibbiy matnlarni tarjima qilish: Huquqiy va tibbiy terminologiya. Ushbu sohalardagi matnlarni tarjima qilishning o'ziga xos jihatlari.
Siyosiy va iqtisodiy matnlarni tarjima qilish: Siyosiy va iqtisodiy terminologiya. Ushbu sohalardagi matnlarni tarjima qilishning o'ziga xos jihatlari.
Tarjimashunoslikning dolzarb muammolari: Tarjimashunoslikning hozirgi kundagi dolzarb muammolari. Tarjima nazariyasi va amaliyotiga oid yangi yondashuvlar.
O'zbek va rus adabiyotining mashhur asarlarini tarjima qilish: O'zbek va rus mumtoz adabiyoti namoyondalari asarlarining tarjima sifatini tahlil qilish.