Алоуддин Бухорий «Ҳайрату-л-фуқаҳо» асарининг ислом манбашунослигида тутган ўрни

Ushbu dissertatsiya xulosasi O‘zbekiston Xalqaro Islom Akademiyasi Xuzuridagi Ilmiy Darajalar beruvchi DSc.26.04.2018.Isl.Tar/57.01 Raqamli Ilmiy Kengash tomonidan tayyorlangan. U O‘zbekistonlik olima, Asrorova Lobar Qobilovna tomonidan yozilgan bo‘lib, Alouddin Buxoriyning «Hayratu-l-fuqaho» asarining islom manbashunosligidagi o‘rni mavzusiga bag‘ishlangan. Tadqiqot XIII-XIV asrlardagi Buxoro ijtimoiy-siyosiy va ilmiy-madaniy hayoti, fiqh maktabi va uning vakillari, shuningdek, Alouddin Buxoriyning ilmiy merosi va «Hayratu-l-fuqaho» asarining o‘ziga xos jihatlarini o‘rganadi. Asosiy manbalar sifatida esa qadimiy qo‘lyozmalar va toshbosma nusxalar, shuningdek, o‘rta asr tarixchilari va sharqshunoslarning asarlari ishlatilgan.

Asosiy mavzular

• Tadqiqotning obyekti va predmeti: Tadqiqot obyekti Alouddin Buxoriyning «Hayratu-l-fuqaho» asari bo‘lib, predmeti esa ushbu asarda keltirilgan ilmiy-nazariy qarashlardir.
• Tadqiqot uslublari: Tadqiqotda ilmiy tavsiflash, qiyosiy-tarixiy, qiyosiy-tipologik va komponent tahlil kabi usullardan foydalanilgan.
• Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Asarning boshqa fatvo kitoblaridan farqlari, keyingi asrlardagi ilmiy rivojlanishga ta’siri, jumladan, mahalliy sharoit va urf-odatlarni hisobga olgan holda fatvo berilishi, oilaviy munosabatlar, ayollar ma’rifati, ijtimoiy masalalar yechimida o‘rni, shuningdek, buxorolik faqihlarining o‘ziga xos xususiyatlari aniqlangan.
• Tadqiqotning amaliy natijalari: Mavarounnahr faqihlarining huquq yaratuvchiligi, ularning boy merosi va fotiya kitoblarining mazmuni to‘g‘risida tarixiy ma’lumotlar umumlashtirilgan. «Hayratu-l-fuqaho» asarining qo‘lyozma nusxalari va toshbosma shaklidagi kamchililari aniqlanib, ularning ilmiy-amaliy ahamiyati ochib berilgan.