Кимё

Ushbu kitob oliy o'quv yurtlari talabalari uchun kimyo fanidan ma'ruzalar matni bo'lib, noorganik, organik va analitik kimyo fanlarining asosiy tushunchalari, qonunlari va usullarini qamrab oladi. Unda moddalarning tuzilishi, xossalari va reaksiyalari, shuningdek, sifat va miqdoriy analiz usullari batafsil yoritilgan.

Asosiy mavzular

Kimyo fanining vazifalari va ahamiyati: Kimyo fanining asosiy vazifalari, uning inson hayotidagi ahamiyati, kimyo fanining boshqa fanlar bilan aloqasi, atom-molekulyar ta'limot, elementlar va oddiy moddalar, asosiy kimyoviy tushunchalar va qonunlar.
Atom murakkab sistema: Atomning tarkibi, yadro tuzilishi, atomdagi zarrachalar, atom nazariyalari, radioaktivlik hodisasi, yadro reaksiyalari va ularning ahamiyati.
Atomlarning elektron qavatlari: Elektron qobiqlarining tuzilishi, plank kvantlar nazariyasi, elektronlarning kvant sonlari, Pauli printsipi, atom orbitallarining elektron bilan izma-iz to'lish printsiplari.
Davriy qonun va elementlar davriy sistemasi: Davriy sistemaning kashf qilinishi, davriy sistema va uning tuzilishi, elementlarning davriy va davriy bo'lmagan xossalari, davriy qonun va davriy sistemaning taraqqiyoti va ahamiyati.
Kimyoviy bog'lanish: Kimyoviy bog'lanishning mohiyati, kovalent bog'lanish, ion bog'lanish, vodorod bog'lanish, molekulalararo o'zaro ta'sir kuchlari.
Kimyoviy jarayonlar energetikasi: Termodinamika, ichki energiya va entalpiya tushunchalari, Gess qonuni, entropiya haqida tushuncha.
Kimyoviy kinetika va muvozanat: Kimyoviy reaksiyalar borishining asosiy qonuniyatlari, reaksiyaning tezligiga ta'sir etuvchi omillar, kimyoviy muvozanat, Le-Shatel printsipi.
Eritmalar: Eritma haqida tushuncha, eritmalarning konsentratsiyasini ifodalash usullari, eruvchanlik.
Elektrolitlarning eritmalari: Elektrolitik dissotsilanish, dissotsilanish darajasi, kuchli va kuchsiz elektrolitlar, dissotsiatsiya konstantasi.
Suvning dissotsiyalanishi va vadarod ko'rsatkich. Tuzlar gidrolizi: Suvning elektrolitik dissotsilanishi, vodorod ko'rsatgich, tuzlar gidrolizi.
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari: Oksidlanish darajasi, oksidlanish va qaytarilish jarayonlari, muhim oksidlovchilar va qaytaruvchilar, reaksiyalarni tuzish usullari, reaksiyalarning turlari.
Elektrokimyo asoslari. Elektroliz va uning qonunlari: Elektroliz, elektroliz qonunlari.
Metallar karroziyasi: Metallarning korroziyasi, korroziya turlari, korroziyadan saqlash usullari.
Organik kimyo fani. Alkanlar: Organik kimyo fanining predmeti, organik moddalarning tuzilish nazariyasi, alkanlar va ularning tuzilishi, nomlanishi, olinish usullari, fizik-kimyoviy xossalari va ishlatilishi.
To'yinmagan uglevodorodlar. Qo'sh bog'larni hosil bo'lishi: To'yinmagan uglevodorodlarning tuzilishi, izomerlanishi, nomlanishi, qo'sh bog'ni hosil qilish usullari, xossalari va ishlatilishi, dien uglevodorodlar va ularning xossalari, alkinlarning nomlanishi, olinishi, xossalari va ishlatilishi.
Aromatik uglevodorodlar: Aromatik uglevodorodlar haqida tushuncha, izomerlanishi, nomlanishi va olish usullari, aromatik elektrofil o'rin almashinish reaksiyasi mexanizmi.
Oksibirikmalar: Spirtlar, nomlanishi, olinish usullari, ishlatilishi va xossalari, fenollar nomlanishi, olinish usullari, ishlatilishi va xossalari.
Aldegid va karbon kislatalar: Karbonil birikmalarning tuzilishi, nomlanishi va olinish usullari, Karbonil birikmalarning oksidlanishi, Grinyar reaktivining ta'siri. Karbonil birikmalarni identifikatsiya qilish. Karbon kislotalarning turlari, nomlanishi, olinish usullari. Karbon kislotalarning kimyoviy xossalari.
Aminlar: Aminobirikmalarning tuzilishi va nomlanishi, aminobirikmalarning olinishi, Aminokislotalarning turlari, aminokislotalarning tuzilishi,α-aminokislotalar Oqsillar, oqsillarning tuzilishi, xossalari va ahamiyati
Alitsiklik va Geterosiklik birikmalar: Alitsiklik uglevodorodlar va ularning turlari. Alitsiklik uglevodorodlarning tuzilishi.Alitsiklik uglevodorodlarning olinishi va xossalari.Besh aOzoli bitta geteroatom tutgan aromatik birikmalar: pirrol, tiofen, furan. Tuzilishi, aromatiklik xususiyatlari, kimyoviy xossalari.
Analitik kimyo fani: Analitik kimyo fani predmeti, vazifalari, axamiyati. Sifat analiz metodlari .Sifat analiz sistemalari .Kationlar analizining ammiakli - fosforli klassifikasiyasi. Anionlarning analitik gruppalarga bo'linishi. Analitik reaksiyalarning sezgirligi, o'ziga xosligi va reaksiya olib boriladigan muxitning roli.
Sifat analizining nazariy asosidir.Bufer eritmalar va ularning analizdagi axamiyati: Bufer eritmalar.Bufer eritmalar tayyorlash. Bufer aralashmaning pH ni xisoblash.
Miqdoriy analizning moxiyati va uning usullari: Miqdoriy analiz xaqida tushuncha. Ximiyaviy analiz usullari. Fizikaviy va ximiyaviy analiz usullari. Elektr ximiyaviy analiz usullari. Fizik analiz usullari. Cho'ktirishga asoslangan usullar.
Oksidlanish - Qaytarilish reaksiyalariga asoslangan titrimetric analiz metodlari.: Oksidlanish - qaytarilish reaksiyalarining o'ziga xosligi. Permangonometriya metodi. Permangonometriyaning qo'llanilishi.Yodometriya metodi.Xromotometriya metodi.