Astragalus туркуми ўсимликларидаги циклоартанларнинг янги тузилишлари ва кимёвий трансформацияси
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Astragalus turkumiga kiruvchi o'simliklarning sikloartantriterpenoidlari va glikozidlari hamda ularning kimyoviy transformatsiyasi xususida tadqiqot natijalarini o'z ichiga oladi. Tadqiqotda ushbu o'simliklardan ajratib olingan yangi birikmalar, ularning tuzilishi va kimyoviy o'zgarishlari batafsil bayon etilgan. Bundan tashqari, ayrim birikmalarning farmakologik faolligi, xususan, kardioprotektor xossalari ham o'rganilgan.
Asosiy mavzular
- Astragalus o'simliklarining kimyoviy tarkibi va tadqiqot obyekti: Ushbu bo'limda Astragalus macropus va Astragalus taschkendicus o'simliklarining kimyoviy tarkibi, ulardan ajratib olingan sikloartantriterpenoidlar va glikozidlar haqida ma'lumot beriladi. Tadqiqot obyekti sifatida ushbu o'simliklar va ulardan ajratilgan siklosiversigenin, sikloorbi kozid A, sikloalpigenin D va sikloalpi ozi d kabi birikmalar tanlangan.
- Yangi sikloartantriterpenoidlar va glikozidlarning tuzilishi: Tadqiqot davomida Astragalus macropus o'simligidan yettita yangi sikloartantriterpenoid va Astragalus taschkendicus o'simligidan esa ikkita yangi glikozid ajratib olingan. Ushbu birikmalarning tuzilishi NMR spektroskopiyasi va boshqa kimyoviy usullar yordamida aniqlangan.
- Sikloartantriterpenoidlarning kimyoviy transformatsiyasi: Ushbu bo'limda sikloartantriterpenoidlarning kimyoviy transformatsiyasi jarayonlari, jumladan, siklosiversigeninning kimyoviy korrelyatsiyasi, sikloadsurgenin va sikloasalgenin sintezi, shuningdek, sikloartantriterpenoidlarning 9,19-uch halqali siklini ochish bo'yicha yangi yondashuvlar bayon etiladi. Shuningdek, sikloorbi kozid A va sikloalpini n D asosida 18 ta yangi sinte tik hosilalar olinganligi haqida ma'lumot berilgan.
- Sintezlangan birikmalarning farmakologik faolligi: Tadqiqot natijalariga ko'ra, sintez qilingan sikloorbi kozid A ning 7-monoasetati va uning 25,26-degidrati kardioprotektor ta'sirga ega ekanligi aniqlangan. Bu ta'sir mashhur kardioprotektor siklosiversiozi d F bilan qiyoslangan. Shuningdek, ayrim birikmalarning sitotoksik faolligi ham o'rganilgan.