Марказий Осиё мутафаккирларининг илмий, фалсафий-ахлоқий қарашлари
Ushbu kitob oʻrta asr Sharqining buyuk allomasi, mutafakkir, alloma, faylasuf, mantiqshunos, muhandis, astronom, geolog, geograf, tabib, musiqashunos va boshqa ko'plab sohalarda o'z ijodiy merosi bilan Oʻrta Osiyo va butun dunyo ilm-fani, madaniyati va falsafasiga hissa qo'shgan Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Abu Nasr Forobiy, Imom Dorimiy, Imom Termiziy, Imom Moturidiy, Maxmud Zamaxshariy, Burhoniddin Marginoniy, Axmad Farroniy kabi buyuk allomalarning hayoti, ilmiy merosi va ijodiy faoliyatini tahlil qiladi. Kitobda ularning ilmiy kashfiyotlari, falsafiy qarashlari, ijodiy faoliyatlari, ilmiy-ma'rifiy merosi va O'rta Osiyoning boy madaniy merosini o'rganishdagi o'rni batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Abu Rayhon Beruniy: Buyuk olim, ensiklopedist, astronom, astronom, astrolog, matematik, geolog, geograf, oʻlkashunos, biolog, medik, oʻsimlikshunos, ma'dan shunos, tarixchi, manbashunos, dinshunos, adabiyotshunos, faylasuf, sotsiolog, mantiqshunos, ilohiyotchi, olim va shoir. Uning ilmiy merosi va kashfiyotlari.
- Abu Ali ibn Sino: Olim, mutafakkir, tabib, faylasuf, mantiqshunos, shoir. Jahon fanining rivojiga ulkan hissa qo'shgan, tibbiyot sohasida ko'plab kashfiyotlar qilgan. Uning ilmiy merosi va ijodiy faoliyati.
- Abu Nasr Forobiy: Sharqda 'Ikkinchi muallim' deb tanilgan buyuk faylasuf. Falsafa, musiqa, tilshunoslik, mantiq va tibbiyot ilmida o'z izini qoldirgan. Uning falsafiy qarashlari va ilmiy merosi.
- Imom Dorimiy: Buyuk muhaddis, imom, mufassir, faqih, arxeolog, mutafakkir alloma. Hadis ilmidagi hissasi va ilmiy merosi.
- Hakim Termiziy: Islom ilmlarining turli sohalarida ijod qilgan, hikmatli zot. Hadis, tafsir, fiqh ilmlaridagi hissasi va ilmiy merosi.
- Imom Moturidiy: Maturidiy ta'limotining asoschisi, buyuk mutafakkir. Islom aqidalarini himoya qilgan, falsafiy qarashlari va ilmiy merosi.
- Maxmud Zamaxshariy: Olim, tafsirshunos, hadisshunos, tilshunos, lug'atshunos, adib. Arab grammatikasi va lug'ati sohasidagi hissasi va ilmiy merosi.
- Burhoniddin Marginoniy: Buyuk faqih, mujtahid, muhaddis, mufassir. Islom huquqshunosligi sohasidagi hissasi va ilmiy merosi, ayniqsa 'Hidoia' asari.
- Axmad Farroniy: Oʻrta asrning buyuk qomusiy olimi. Falsafa, astronomiya, matematika, geometriya kabi sohalarda ijod qilgan. Uning ilmiy merosi va kashfiyotlari.