Экскаваторы с рациональной формы зубъев ковшей
Ushbu maqola "Ekskavatorlar bilan ishlayotgan paytda qazish ishlarida zaminni qulay shakldagi tishlar bilan ajratish" mavzusida bo'lib, unda tabiiy "tuproq kesuvchilar" ya'ni hayvonlarning tish shakllari va ularning qazish jarayonidagi qo'llanilishi o'rganilgan. Tadqiqotda Toshkent avtomobil yo'llari qurilishi va ekspluatatsiyasi instituti tomonidan taklif etilgan egri chiziqli tish shaklining samaradorligi ko'rib chiqilgan. Tadqiqotga ko'ra, bunday tishlar tuproqni qazish jarayonida qarshilikni kamaytiradi va ish unumdorligini oshiradi. Maqolada turli hayvonlarning tuproqni qazish usullari (kurtaksimon, tirnoqsimon, keskichsimon) tahlil qilinib, bu ma'lumotlar asosida eskavator tishlarining dizayni takomillashtirilgan. Tadqiqot natijalari shuni ko'rsatdiki, egri chiziqli tishlar tuproqni kesishda qarshilikni 1,6-1,9 marta kamaytiradi va yuqori abrazivli tuproqlarda ish unumdorligini 16-21% ga oshiradi. Shuningdek, bunday tishlar 12-18% ga aşınmaya bardoshliroq bo'ladi. Ushbu ishlanmalar natijasida tuproq qazish xarajatlarini kamaytirish va yoqilg'i-energiya resurslarini tejashga erishish mumkin.
Asosiy mavzular
- Tabiiy "tuproq kesuvchilar"ning qazish usullari: Maqolada moliyaviy qazish jarayonida turli hayvonlarning moslashuvchan xususiyatlari, xususan, ularning qazish usullari (kurtaksimon, tirnoqsimon, keskichsimon) va evolyutsiya jarayonida tish shakllarining mukammallashuvi o'rganilgan. Bu ma'lumotlar eskavator tishlarining dizaynini takomillashtirish uchun asos bo'lib xizmat qiladi.
- Egri chiziqli eskavator tishlarining samaradorligi: Tadqiqotda Toshkent avtomobil yo'llari qurilishi va ekspluatatsiyasi instituti tomonidan taklif etilgan egri chiziqli tish shaklining qazish jarayonidagi samaradorligi tahlil qilingan. Ma'lum bo'lishicha, bunday tishlar tuproqni kesishda qarshilikni kamaytiradi va ish unumdorligini oshiradi. Xususan, egri chiziqli tishlar tuproqqa kirishda qarshilikni 1,6-1,9 marta kamaytiradi va ish unumdorligini 16-21% ga oshiradi.
- Tishlarning aşınmaya chidamliligi: Maqolada eskavator tishlarining aşınmaya chidamliligi ham ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalariga ko'ra, egri chiziqli tishlar an'anaviy tishlarga nisbatan 12-18% ga ko'proq aşınmaya bardoshli bo'ladi. Bu esa tishlarni almashtirish va texnik xizmat ko'rsatish xarajatlarini kamaytiradi.
- Qazish ishlarining iqtisodiy samaradorligi: Ushbu ishlanmalar natijasida qazish ishlarini amalga oshirishning iqtisodiy samaradorligi oshiriladi. Bunga qazish xarajatlarining kamayishi, texnik xizmat ko'rsatish xarajatlarining qisqarishi va yoqilg'i-energiya resurslarini tejash orqali erishiladi.