Axborot texnologiyalari

Ushbu o'quv qo'llanma «Axborot texnologiyalari» fanidan amaliy mashg'ulotlar bo'yicha Samarqand davlat chet tillar instituti, 2018 - b. «Axborot texnologiyalari» kafedrasida tayyorlangan. Ushbu o‘quv qo‘llanma ma‘lumotli hujjatlardan iborat bo‘lib, talabalarni amaliy va tajriba mashg‘ulotlarni mustaqil o‘rganish bo‘yicha o‘zlashtirish sifatini oshiradi. O‘quv-uslubiy qo‘llanma yangi pedagogik texnologiyalari asosida yozilgan va «Axborot texnologiyalari» fanini o‘rganuvchi bakalavriat bosqichi talabalari uchun mo‘ljallangan.

Asosiy mavzular

Amaliy mashg'ulotlar: Kitobda jami 29 ta amaliy mashg'ulot berilgan bo'lib, ular quyidagilarni o'z ichiga oladi: 1-amaliy mashg'ulot: Axborotni tasvirlash. Sanoq tizimlari. Ikkilik sanoq tizimi. Ikkilik sanoq tizimida amallar bajarish. 2-amaliy mashg'ulot. Sakkizlik sanoq tizimida amallar bajarish. O‘nlik sanoq tizimidan ikkilik va sanoq tizimlariga o‘tkazish. 3-amaliy mashg'ulot. ShK dasturiy ta‘minoti. Windows muhitida ishlash. Menyu bilan tanishish. Windows ma‘lumotnomasidan kerakli ma‘lumotni topish. 4-amaliy mashg‘ulot: Ish stolidagi piktogrammalar bilan tanishish. Obyektlarning oynalari bilan ishlash. Masalalar panelini sozlash. 5-amaliy mashg‘ulot. WinRAR dasturi yordamida Zip va Rar formatli arxivlangan faylni hosil qilish. Fayllarni arxivdan chiqarish. Kompyuterning programma ta‘minotida mavjud antivirus dasturini ishlatish. 6-amaliy mashg‘ulot. MS Word da ajratilgan qismni ma‘lumot almashish buferi yordamida matnning boshqa joyiga ko‘chirish, uning nusxasini ko‘chirish va yo‘qotish. Faylni xotirada saqlash. Shrift muloqot oynasi yordamida shriftni formatlash. Format menyusining Abzas buyrug‘ini ishga tushirib, ochilgan muloqot oynasida abzaslarni formatlash. Xuddi shu ishlarni ―Formatirovaniye‖ panelining tugmalari yordamida bajarish. Faylni xotirada saqlash. 7-amaliy mashg‘ulot. MS Word da kiritilgan matnning sarlavhasini WordArt obyekti yordamida turli ko‘rinishlarda yozish. «Risovaniye» panelining tugmalari yordamida talabaning vizitkasini tayyorlash. Ko‘p qatlamli rasm hosil qilish va rasm ichiga yozuv yozishdan foydalanish. 8-amaliy mashg‘ulot. MS Wordda veb-sahifalar yaratish. MS Word ning servis imkoniyatlari. 9-amaliy mashg‘ulot. Power Point da prezentasiyalar tayyorlash. 10-amaliy mashg‘ulot. Power Point da slaydlar, fon, shablon bilan ishlash. 11-amaliy mashg‘ulot. Excel da jadvallar bilan ishlash. Ma‘lumotlarni formatlash. 12-amaliy mashg‘ulot. MS Excel da funksiya va diagrammalar ustasi bilan ishlash. 13-amaliy mashg‘ulot. Excel da funksiya va diagrammalar ustasi orqali natijalar olish. 14-amaliy mashg‘ulot: Ma‘lumotlar bazasi. MS Access ma‘lumotlar bazasini boshqarish tizimi. Bir jadvalli ma‘lumotlar bazasini yaratish va to‘ldirish. Bir jadvalli ma‘lumotlar bazasi uchun zaproslar qurish. Bir jadvalli ma‘lumotlar bazasi uchun xisobot yaratish. 15-amaliy mashg‘ulot. Multimedia axborotining turlari va ularni qayta ishlash vositalari. Ovozning sintezator va interfeyslar moduli. Tovushni sintezlash uchun qo‘llaniladigan usullar. Videoma‘lumotlar. Videoma‘lumotlarning shakllari va asosiy prinsiplari. Korporativ muhitda multimediya. JPEG, MPEG-1, MPEG-2, MPEG-3, MPEG-4 standartlar. Videoserverlar. 16-amaliy mashg‘ulot. Grafik muharrirlar. Vektorli va rastrli kompyuter grafikasi. CorelDRAW amaliy dastur paketi. 17-amaliy mashg‘ulot. Grafik tasvirlarni qayta ishlovchi – Adobe Photoshop muxiti. Dasturlar oynasi va asboblar paneli. Geometrik obyektlar yaratish va tahrirlash. Tasvirlarni qayta ishlash. Qatlamlar va ranglar palitrasi. 18-amaliy mashg‘ulot. Kompyuter lingvistikasi fani tarixi va zamonaviy holati. Tilshunoslik tarixida kompyuter lingvistikasini tutgan o‘rni. An‘anaviy tilshunoslikdan kompyuter lingvistikasining farqlari. Yevropada va Rossiyada kompyuter lingvistikasiga oid tadqiqotlar. O‘zbek tilshunosligidagi kompyuter lingvistikasiga oid tadqiqotlar. 19-amaliy mashg‘ulot. Kompyuter lingvistikasining avtomatik tahrir yo‘nalishi. Avtomatik tahrir yo‘nalishining vujudga kelishi va uning dunyo tilshunosligidagi rivoji. Avtomatik tahrir dasturlarini yaratish tamoyillari. Ma‘lumotlar bazasini yaratish. 20-amaliy mashg‘ulot. Lokal va global kompyuter tarmoqlari. Internet manzillari, qaydnomalari. Zamonaviy Mijoz-server texnologiyalari. 21-amaliy mashg‘ulot. World Wide Web (WWW) ga kirish. HTML tili. 22-amaliy mashg‘ulot. MS Front Page da oddiy veb-sahifa tayyorlash. 23-amaliy mashg‘ulot. Elektron pochta. Internet qidiruv tizimidan foydalanish. 24-amaliy mashg‘ulot. Elektron darsliklar. Elektron darsliklar yaratish texnologiyasi. 25-amaliy mashg‘ulot. Ochiq universitetlar. 26-amaliy mashg‘ulot. Tarjimon dasturlari bilan ishlash. 27-amaliy mashg‘ulot. Axborot tizimlari va ularning vazifasi. AT turlari. 28-amaliy mashg‘ulot. Axborotlashtirilgan axborot tizimlari. AIJ. 29-amaliy mashg‘ulot. Geoaxborot tizimlar. Ofisni avtomatlashtirish. 30-amaliy mashg‘ulot. Axborotni himoyalash.
Mustaqil ta'lim topshiriqlari: Kitobda mustaqil ta'lim topshiriqlari ham berilgan bo'lib, ular talabalarga qo'shimcha bilim olishga yordam beradi.
Tavsiya etiladigan adabiyotlar va Internet saytlar: Kitob oxirida foydalanilgan adabiyotlar va internet saytlar ro'yxati keltirilgan bo'lib, ular talabalarga qo'shimcha ma'lumotlar olishda yordam beradi.