Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Buxoro Davlat Universiteti tomonidan tayyorlangan bo'lib, hayot faoliyati xavfsizligi, mehnatni muhofaza qilish, favqulodda vaziyatlar va terorizmning oldini olish kabi muhim mavzularni qamrab oladi. Kitobda hayot faoliyati xavfsizligining nazariy asoslari, huquqiy-me'yoriy jihatlari, texnosfera xavflari, fuqaro muhofazasi, terorizmga qarshi kurash, shuningdek, turli jabrlanuvchilarga birinchi tibbiy yordam ko'rsatishning amaliy jihatlari batafsil yoritilgan. Kitobda, shuningdek, kasalliklar, ularning oldini olish va davolash usullari, yong'in xavfsizligi, har xil turdagi shikastlanishlar va ularga birinchi tibbiy yordam ko'rsatish hamda harakat xavfsizligi kabi dolzarb mavzular atroflicha ochib berilgan. Kitob O'zbekiston Respublikasining qonunchiligi va xalqaro tajribalarga asoslanadi. Kitob talabalar va mutaxassislar uchun keng qamrovli va foydali manba hisoblanadi.

Asosiy mavzular

Hayot faoliyati xavfsizligining nazariy asoslari: Hayot faoliyati xavfsizligining mohiyati, uning rivojlanish tarixi va nazariy jihatlari. Inson va atrof-muhitning o'zaro ta'siri, xavf omillari va ulardan himoyalanish usullari. Biosfera va texnosfera tushunchalari.
Hayot faoliyati xavfsizligining qonuniy-huquqiy negizlari va boshqaruv: Hayot faoliyati xavfsizligini ta'minlashga oid qonuniy-me'yoriy asoslar, jumladan O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, Prezident farmonlari, qonunlar va hukumat qarorlari. Favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish tizimi va uning boshqaruv shakllari.
Mehnatni muhofaza qilishning qonuniy-huquqiy asoslari: Mehnatni muhofaza qilishning huquqiy va me'yoriy asoslari, jumladan O'zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi va tegishli qonunlar. Ish joylaridagi xavfsizlik qoidalari, texnik va tashkiliy tadbirlar, shaxsiy himoya vositalari.
Texnosfera zonalardagi xavflar va ulardan himoyalanish: Texnosferaning xavflari, jumladan shovqin, titrash, radiatsiya, kimyoviy va biologik zararlanishlar. Ulardan himoyalanish usullari va vositalari, jumladan texnik tadbirlar va shaxsiy himoya vositalari.
O'zbekiston Respublikasida va jahon miqyosida Hayot faoliyati xavfsizligini ta'minlashga oid olib borilayotgan tadbirlar. Favqulodda vaziyatlarni oldini olish bo'yicha xalqaro tajriba: O'zbekiston Respublikasida favqulodda vaziyatlarni oldini olish va ularga tayyorgarlik ko'rish bo'yicha olib borilayotgan tadbirlar. Xalqaro tajriba va hamkorlik, jumladan xalqaro terrorizmga qarshi kurash.
Favqulodda vaziyatlarda (FV) aholi va hududlarni himoyalash davlat tizimi fuqaro muhofazasida axloqiy va psixologik tayyorgarlik: Favqulodda vaziyatlar va ularning oqibatlarini bartaraf etish bo'yicha davlat tizimi, fuqaro muhofazasining axloqiy va psixologik jihatlari, fuqarolarni tayyorlash usullari va vositalari.
Aholini va tevarak-atrofni terorizmdan himoyalash: Terorizmning mohiyati, turlari, sabablari va oqibatlari. Terorizmga qarshi kurashning usullari va yo'nalishlari. Teraktlardan himoyalanish tadbirlari.
Tinchlik va harbiy davrdagi favqulodda vaziyatlar. Yadro qurollari: Favqulodda vaziyatlar va yadro qurollarining turlari, ularning ta'siri, radiatsiya va uning oqibatlari. Yadro qurollaridan himoyalanish usullari.
Birinchi tibbiy yordam ko'rsatishning umumiy tamoyillari. Yuqori nafas yo'llarini tiklash. Qayta jonlantirish: Birinchi tibbiy yordam ko'rsatishning umumiy tamoyillari. Qon ketishi va uning turlari, qon ketishlarda birinchi tibbiy yordam. Yumshoq to'qimalarning shikastlanishi va bog'lov turlari.
Tayanchn-harakat tizimining mexanik shikastlanishlari: Mexanik shikastlanishlarning turlari va belgilari, ular jumlasiga lat yeyish, chiqishlar, sinishlar, tortilishlar kiradi. Shikastlanishlarda birinchi tibbiy yordam ko'rsatish usullari.
Kuyishlar. Cho'kishlar: Kuyishlarning turlari va darajalari, ularga birinchi tibbiy yordam ko'rsatish. Cho'kishning sabablari va turlari, unga birinchi tibbiy yordam ko'rsatish.
Zaharlanishlar, tez yordam: Zaharlanishlarning turlari (kimyoviy, biologik, alkogol, neft moddalari va boshqalar), ularning belgilari va birinchi tibbiy yordam ko'rsatish.
Yuqumli kasalliklar haqida umumiy ma'lumot. Havo-tomchi va maishiy kontakt yo'li bilan yuquvchi kasalliklar va ularni oldini olish: Yuqumli kasalliklarning turlari, yuqish yo'llari, oldini olish choralari, shu jumladan OIV/OITS, gripp, sil, vabo va boshqa kasalliklar.
O'ta xavfli yuqumli kasalliklar va ularni oldini olish: O'ta xavfli yuqumli kasalliklar, jumladan o'lat, bezgak, kuydirgi va ulardan himoyalanish choralari.
Yong'in xavfsizligi: Yong'inning sabablari, turlari va oldini olish choralari. Yong'inni o'chirish usullari va vositalari, jumladan suv, ko'pik va kimyoviy vositalar.
Foydalanilgan adabiyotlar: Kitobda foydalanilgan asosiy va qo'shimcha adabiyotlar ro'yxati.