Ширин ва аччиқ қалампирни сақлаш ва қайта ишлаш технологияси
Ushbu ilmiy ishning asosiy maqsadi O'zbekistonning iqlim sharoitiga mos, yuqori sifatli va serhosil achchiq va shirin qalampir navlarini aniqlash, ularning biologik va xo'jalik xususiyatlarini o'rganish hamda quyosh-yoritgich qurilmasida achchiq qalampirni quritish texnologiyasini ishlab chiqish va joriy etishdan iborat. Tadqiqotda achchiq qalampirni quritishning turli usullari, jumladan, quyosh energiyasi va sun'iy usullar bilan quritishning samaradorligi solishtiriladi. Shuningdek, qalampirni saqlash va qayta ishlashning agrotexnik tadbirlari, shuningdek, mehnatni muhofaza qilish va atrof-muhitni himoya qilish masalalariga ham e'tibor qaratilgan. Natijada, achchiq qalampirni quritib, uni eksport qilish orqali iqtisodiy samaradorlikni oshirish bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Achchiq qalampirni saqlash va qayta ishlash texnologiyasi: Ushbu qismda achchiq qalampirni saqlash va qayta ishlashning ahamiyati, uning tarkibiy tuzilishi, o'stirish texnologiyasi, shuningdek, quritish usullari va ularning iqtisodiy samaradorligi haqida ma'lumot berilgan. Jumladan, quyosh energiyasidan foydalangan holda achchiq qalampirni quritish uchun maxsus qurilmalar va ularning ishlash prinsipi tahlil qilingan.
- Shirin va achchiq qalampirni saqlash va qayta ishlash texnologiyasi: Bu qismda shirin va achchiq qalampirning o'zbekiston sharoitida yetishtirilishi, ularning biologik xususiyatlari, saqlash va qayta ishlash usullari, hamda ularning iqtisodiy samaradorligi yoritilgan. Qalampirning vitaminlarga boyligi va uni iste'mol qilishning sog'liq uchun foydalari ham ta'kidlangan.
- Mehnatni muhofaza qilish: Qishloq xo'jalik korxonalarida ishlab chiqarish jarayonida ishchilarning mehnatini muhofaza qilish bo'yicha talablar, jumladan, texnika xavfsizligi qoidalari, yong'in xavfsizligi choralari va sanitariya me'yorlariga rioya qilish zarurligi bayon etilgan.
- Atrof-muhitni himoya qilish: Ushbu bo'limda sanoat korxonalari va avtotransport vositalaridan chiqadigan chiqindilarning atrof-muhitga ta'siri, havoni ifloslantiruvchi omillar hamda ularni kamaytirish bo'yicha chora-tadbirlar haqida so'z boradi.
- Iqtisodiy samaradorlik: Qalampirni yetishtirish, saqlash va qayta ishlash jarayonining iqtisodiy samaradorligi, xususan, achchiq qalampirni quritib sotishdan olingan foyda va undan kelib tushadigan daromadlar hisob-kitob qilingan. Ushbu qismda tadqiqot obyekti bo'lgan navlarning hosildorligi va ulardan olingan iqtisodiy samaralar jadval ko'rinishida keltirilgan.