Tog’ay Murod asarlarining sintaktik xususiyatlari
Ushbu kitob Tog'ay Murod asarlarining sintaktik xususiyatlarini tahlil qilishga bag'ishlangan bo'lib, unda yozuvchi ijodining til xususiyatlari, uslubiy jihatlari hamda nutqiy madaniyatini boyitishdagi o'rni atroflicha ko'rib chiqilgan. Asosan, "Otamdan qolgan dalalar", "Ot kishnagan oqshom", "Bu dunyoda o'lib bo'lmaydi" kabi asarlaridagi sintaktik qurilmalar, gap turlari, uslubiy vositalar tahlil qilingan. Kitobda badiiy uslubning o'ziga xos xususiyatlari, sintaktik stilistika hamda Tog'ay Murodning o'zbek adabiyotida tutgan o'rni haqida batafsil ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- Tog'ay Murodning o'zbek adabiy tilida tutgan o'rni. Badiiy uslub.: Ushbu bobda Tog'ay Murodning o'zbek adabiyotida tutgan o'rni, uning ijodiyoti va badiiy uslubining o'ziga xos jihatlari, stilistika va nutq uslublari haqida ma'lumot berilgan. Jumladan, "O'zbekiston fizkulturachisi", "Fan va turmush" kabi nashrlarda tarjimon va muharrir bo'lib ishlagani, shuningdek, "Yulduzlar mangu yonadi", "Oydinda yurgan odamlar", "Momo er qo'shig'i" kabi qissalari tahlil qilingan. Adibning tilga bo'lgan hurmati, nutq madaniyatini oshirishga qo'shgan hissasi ham ko'rsatib o'tilgan.
- Badiiy uslub sintaksisi haqida ma'lumot: Bu bo'limda badiiy uslub sintaksisining muhimligi, uning til vositalarining ekspressiv belgisi sifatida ahamiyati, nutq madaniyatini oshirishdagi roli haqida ma'lumot beriladi. Sintaktik stilistika, uning normalari, shuningdek, gaplarning turli stillarda qo'llanilishi, sintaktik qurilishlarning o'ziga xos belgilari, ekspressiv-tasviriy vositalar, sintaktik figuralar hamda ularning badiiy-poetik sintaksisdagi ahamiyati yoritilgan.
- Gapning bosh va ikkinchi darajali bo'laklari: Ushbu bobda gapning bosh va ikkinchi darajali bo'laklarining nutq uslublarida qo'llanishi, ularning shakllanishi, ifodalanishi, formasi va mazmuni haqida so'z boradi. Darak, so'roq, undov, buyruq gaplar, ularning sintaktik modellari, shuningdek, uyushiq bo'laklar, undalmalar, so'zlashuv uslubiga xos gaplar va ularning badiiy uslubdagi qo'llanishi tahlil qilingan.
- Ko'chirma va o'zlashtirma gap: Bu bo'limda ko'chirma va o'zlashtirma gaplarning lug'aviy va grammatik jihatdan farqlari, ularning badiiy uslubda qo'llanishi, sintaktik xususiyatlari hamda muallif va personaj nutqining o'ziga xosligi haqida so'z yuritiladi. Tog'ay Murod asarlarida ko'chirma gaplarning o'rinli qo'llanilishi, ularning nutqqa ekspressivlik baxsh etishi va obraz yaratishdagi o'rni tahlil qilingan.