ХIХ асрнинг иккинчи ярмида россиянинг халқаро аҳволи ва ташқи сиёсати
Ushbu kitob Rossiya imperiyasining XIX asrning ikkinchi yarmidagi tashqi siyosati va xalqaro munosabatlariga bag'ishlangan. Unda Rossiyaning o'sha davrdagi Yevropa davlatlari, Usmonli imperiyasi, Xitoy, Yaponiya, AQSH va Markaziy Osiyo mamlakatlari bilan bo'lgan aloqalari, siyosiy-iqtisodiy manfaatlari va urushlarining mohiyati yoritilgan. Asosan Rossiyaning mustamlakachilik siyosati, Bolqon va Uzoq Sharqdagi harakatlari, jumladan Qrim urushi, rus-turk urushlari, Berlin kongressi va uning oqibatlari hamda Rossiya-Germaniya va Rossiya-Fransiya ittifoqlarining tuzilishi kabi muhim voqealar atroflicha tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- XIX asrning 60-70-yillarida Rossiya imperiyasining mustamlakachilik siyosati: Rossiyaning O'rta Osiyo va Kavkazni bosib olishi, bu hududlarni o'zining iqtisodiy va strategik manfaatlarini ko'zlab rivojlantirishi hamda mustamlaka sifatida foydalanish siyosati tahlil qilingan. Bu davrda Rossiya sanoatining o'sishi va tashqi bozorlarga chiqish zarurati asosiy o'rin tutgan.
- Rossiyaning Yevropadagi xalqaro vaziyat va uning Rossiyaga ta'siri: Qrim urushidan keyin Yevropadagi siyosiy vaziyat va Rossiyaning ushbu vaziyatdan kelib chiqqan holda tashqi siyosat yuritishi haqida so'z boradi. Jumladan, Rossiyaning Fransiya bilan ittifoqi, Bolqon masalasi, Avstriya-Vengriya va Angliya bilan munosabatlari hamda Yevropadagi kuchlar muvozanatini saqlashga qaratilgan harakatlar yoritilgan.
- Rossiyaning XIX asrning 80-90-yillarida olib borgan tashqi siyosati: Bu davrda Rossiya imperiyasining tashqi siyosatining asosiy maqsadlari va xalqaro vaziyat tahlil qilingan. Rossiyaning O'rta Osiyodagi ekspansiyasi, Angliya bilan raqobati, Markaziy Osiyo, Bolqon va Uzoq Sharqdagi manfaatlari, shuningdek Germaniya va Fransiya bilan tuzilgan ittifoqlar hamda ularning Yevropa siyosatiga ta'siri yoritilgan.
- 1877 - 1878 yillardagi rus-turk urushi: Usmonli imperiyasining Bolqondagi zulmiga qarshi ko'tarilgan qo'zg'olonlar, ularning Rossiya tomonidan qo'llab-quvvatlanishi va rus-turk urushining boshlanishi, borishi hamda San-Stefan shartnomasi va Berlin kongressi natijalari atroflicha tahlil qilingan.
- Rossiyaning Germaniya bilan o'zaro munosabatlari: Rossiya va Germaniya o'rtasidagi munosabatlar, jumladan, Ittifoqlar tuzilishi, savdo-iqtisodiy munosabatlar va siyosiy raqobat masalalari, ayniqsa Bismarkning siyosati va uning Rossiyaga ta'siri yoritilgan.
- Fransiya-Rossiya ittifoqining vujudga kelishi: Rossiya va Fransiya o'rtasidagi yaqinlashuv sabablari, jumladan Germaniyaning kuchayishi va Yevropadagi siyosiy vaziyatning o'zgarishi natijasida ittifoqning tuzilishi va uning mohiyati tahlil qilingan.
- Uzoq Sharqdagi ahvol: XIX asrning 80-90-yillarida Rossiyaning Uzoq Sharqdagi siyosati, Angliya, Yaponiya va AQSH bilan bo'lgan munosabatlari, bu hududlarni o'zlashtirish va iqtisodiy rivojlantirish borasidagi harakatlar hamda xalqaro munosabatlarning keskinlashuvi tahlil qilingan.