Geologiya va mineralogiya
Ushbu kitob Geologiya va Mineralogiya fanining turli jihatlarini qamrab oladi. Unda Yerning tuzilishi, mineral va tog jinslarining hosil bo'lishi, tektonik harakatlar, ekzogen jarayonlar, relef shakllari va karst hodisalari kabi mavzular batafsil yoritilgan. Kitob talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, nazariy bilimlarni amaliy misollar va sxemalar bilan mustahkamlashga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Geologiya va Mineralogiyaga kirish: Geologiya va Mineralogiya fanining ob'ekti, vazifalari, tarmoqlari va tadqiqot usullari haqida ma'lumot beriladi. Relefning shakllanishida geologik tuzilmalarning ahamiyati ochib beriladi.
- Yerning koinotdagi o'rni va tuzilishi: Yerning koinotdagi o'rni, Quyosh sistemasi va uning paydo bo'lishi, Yerning ichki tuzilishi (geosferalar) haqida batafsil ma'lumot beriladi. Yerning issiqlik manbalari va litosferaning tuzilishi tushuntiriladi.
- Relef va uning shakllari: Relef tushunchasi, relef shakllari va elementlari, relefning yoshi, morfografiyasi va morfometriyasi kabi masalalar yoritiladi. Kartalarda relefni tasvirlash usullari ko'rsatib beriladi.
- Minerallar va tog' jinslari: Minerallar va tog' jinslarining tasnifi, fizik xususiyatlari va ularning relef hosil bo'lishidagi roli tahlil qilinadi. Tog' jinslarining nurashga chidamliligi va eruvchanlik xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
- Endogen jarayonlar: Tektonik va neotektonik harakatlar, magmatizm, metamorfizm va zilzilalar kabi endogen jarayonlarning relefga ta'siri o'rganiladi. Vulkanizm va uning relef shakllarini o'zgartirishi batafsil yoritilgan.
- Ekzogen jarayonlar: Nurash, shamolning geologik ishi, yonbag'ir jarayonlari, oqar suvlarning geologik ishi va karst hodisalari kabi ekzogen jarayonlar va ularning relef shakllarini o'zgartirishi masalalari yoritiladi. Har bir jarayonning kelib chiqishi va rivojlanish xususiyatlari tahlil qilinadi.