Интернет вчера (Исторический ракурс)
Ushbu maqola Internetning qanday paydo bo'lgani, uning rivojlanish tarixi, foydalanuvchilar uchun qanday imkoniyatlar yaratishi va undan qanday foydalanish kerakligi haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, O'zbekistonda Internetning rivojlanishi, maktablarda Internetdan foydalanish dasturlari va kompaniyalar tomonidan taqdim etilayotgan yangi texnologiyalar haqida so'z boradi. Maqola so'ngida Internet xavfsizligi va kompyuter viruslarining xavfi haqida ogohlantirish berilgan.
Asosiy mavzular
- Internetning paydo bo'lish tarixi: Internet AQSh Mudofaa vazirligining turli xil radio va sun'iy yo'ldosh tarmoqlarini birlashtirishga urinishlari natijasida paydo bo'lgan. Asosiy maqsad har bir kompyuterning boshqa kompyuter bilan bog'lana olishi edi. 1983 yilga kelib, mahalliy hisoblash tarmoqlari rivojlana boshladi va superkompyuter markazlari tashkil etildi. Bu esa, Internetdan foydalanish imkoniyatini kengaytirdi.
- Internet nima?: Internet - bu butun dunyo bo'ylab joylashgan kompyuterlarni birlashtirgan global kompyuter tarmog'idir. Bu turli xil kompyuter tarmoqlari o'rtasida aloqani ta'minlaydigan texnik vositalar, standartlar to'plamidir.
- Internetdan nima maqsadda foydalaniladi?: Internet turli xil ma'lumotlarning ulkan omboridir. U tarix, madaniyat, musiqa haqida ma'lumot olish, o'yinlar o'ynash, xarid qilish, yangi do'stlar orttirish imkonini beradi.
- Internetga qanday ulanish mumkin?: Internetga ulanish uchun kompyuter, telefon va modem (raqamli signallarni telefon liniyasi orqali uzatuvchi qurilma) kerak. Ulanish xizmatlarini Internet-provayder deb ataladigan maxsus kompaniya taqdim etadi.
- Internet foydalanuvchi uchun qanday ko'rinishda?: Aksariyat foydalanuvchilar shaxsiy kompyuterlardan Internetga ulanadi va ularning xizmatlaridan foydalanish tarmoqqa ulanish turiga bog'liq. Foydalanuvchilar elektron pochta va boshqa Internet xizmatlaridan foydalanishlari mumkin.
- O'zbekistonda Internetning rivojlanishi: 2002 yilda O'zbekistonda 150 mingga yaqin Internet foydalanuvchisi bo'lgan bo'lsa, hozirda ularning soni 500 mingdan oshdi. Oliy o'quv yurtlari va maktablar Internetga ulangan. Hukumatning qarorlari va xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlik natijasida milliy segment sifat jihatidan yangi darajaga ko'tarildi.
- Internet xavfsizligi: Kompyuter viruslari haqida ma'lumot berilgan bo'lib, ular o'z-o'zidan ko'payish, maskalanish va zarar yetkazish qobiliyatiga ega ekanligi ta'kidlangan. 1988 yilda Internet tarmog'iga qilingan virus hujumi misol qilib keltirilgan. Viruslar kompyuterlarga katta zarar yetkazishi mumkin.