Вопросы национального воспитания студенческой молодёжи
Ushbu maqola zamonaviy O'zbekistonda, ayniqsa talaba yoshlar orasida ma'naviy-axloqiy tarbiya masalalariga bag'ishlangan. Muallif global va ijtimoiy-iqtisodiy o'zgarishlar sharoitida yoshlarning ma'naviy kamolotga erishishi, ularning jamiyat va davlat rivojidagi o'rni haqida fikr yuritadi. Maqolada tarbiya tushunchasining mohiyati, uning murakkab va ko'p qirrali jarayon ekanligi, har bir shaxsning ma'naviy, intellektual, jismoniy va estetik jihatdan barkamol bo'lib kamol topishi zarurligi ta'kidlanadi. Milliy tarbiya va uning qadriyatlari, shuningdek, axborot xavfsizligi va yoshlarning ma'naviy immunitetini mustahkamlash masalalari ham ko'rib chiqiladi. O'zbekiston Prezidenti I.A. Karimovning milliy tarbiya bo'yicha qarashlari va mamlakat strategiyasidagi o'rni ham tilga olinadi.
Asosiy mavzular
- Yoshlar ma'naviyatiga umumiy qarash: Maqolada zamonaviy ijtimoiy-iqtisodiy sharoitda yoshlarning ma'naviy va axloqiy tarbiyasi dolzarb masala ekanligi, bu esa nafaqat yoshlarning shaxsiy taqdiriga, balki Vatan kelajagiga ham ta'sir ko'rsatishi ta'kidlanadi. Tarbiya tushunchasining mohiyati, uni "zararli ta'sirlardan himoyalash" ma'nosida tushunish va oliy o'quv yurtlarining yoshlarni barkamol shaxs sifatida tarbiyalashdagi roli yoritilgan.
- Tarbiya jarayoni va uning mohiyati: Tarbiya murakkab, ko'p qirrali va ko'p qirrali jarayon sifatida ta'riflanadi. Uni umumiy ma'noda shaxsni shakllantirishning uyushgan va maqsadli jarayoni deb tushunishadi. Barkamol shaxsni tarbiyalash uchun uning axloqiy, intellektual, mehnat, jismoniy va estetik jihatdan rivojlanishini ta'minlash zarurligi aytiladi. Ma'naviy-axloqiy tarbiya milliy va umuminsoniy qadriyatlarga asoslanishi kerakligi ta'kidlanadi.
- Milliy tarbiya va uning ahamiyati: Milliy tarbiya deganda asrlar davomida xalq tomonidan yaratilgan dunyoqarash, e'tiqod, g'oyalar, ideallar, an'analar, urf-odatlar tizimi tushuniladi. Bu tizim yoshlarning dunyoqarashini va qadriyat yo'nalishlarini shakllantirishga, ijtimoiy tajribani va avvalgi avlodlarning yutuqlarini o'zlashtirishga xizmat qiladi. O'zbekistonning XXI asrga intilishi doirasida milliy tarbiya ayniqsa muhim ahamiyat kasb etadi.
- Globalizatsiya va axborot xavfsizligi: Globalizatsiya sharoitida shaxslar tobora ko'proq axborot ta'siriga duch keladilar. Bu axborotlarning ko'p qismi salbiy va jamoatga zid xususiyatga ega bo'lishi mumkin. Shu sababli, yoshlarni axborot xavfsizligi bo'yicha tayyorlash, ularni ma'naviy-axloqiy tahdidlardan himoya qilish va milliy qadriyatlarga hurmat ruhida tarbiyalash muhim vazifa hisoblanadi.