СЎЗНИНГ БЕЛГИЛИК МУАММОЛАРИ

Ushbu dissertatsiya avtoreferati o'zbek tilshunosligida so'zning belgilik muammolarini, xususan, so'zning belgilik tabiatini lingvosemotiк va anтроpoцentrik nuqtayi nazardan tadqiq etishga bag'ishlangan. Unda so'zning tovush (nomema) va ma'no (semema) tomonlarining o'zaro aloqadorligi, ularning semiotik xususiyatlari, til birliklari va belgilar tizimida o'z o'rni, shuningdek, turli nazariy oqimlarning (bilateraliс, monоlateral) bu masalaga yondashuvlari tahlil qilingan. Tadqiqot natijasida so'zning belgilik xususiyatlarini aniqlash va tushuntirish bo'yicha yangi nazariy xulosalar chiqarilgan.

Asosiy mavzular

So'zning belgilik muammolari: Dissertatsiyaning asosiy mavzusi so'zning belgilik tabiatini lingvosemotiк va anтроpoцentrik nuqtayi nazardan tadqiq etishdan iborat. Unda so'zning tovush va ma'no tomonlarining o'zaro aloqadorligi, semiotik xususiyatlari, til birliklari va belgilar tizimidagi o'rni hamda turli nazariy oqimlarning bu masalaga yondashuvlari tahlil qilingan.
Belgining nazariy asoslari va rivojlanishi: Ushbu bo'limda belgining falsafa, mantiq, psixologiya, lingvistika kabi fanlardagi o'rni, uning nazariy rivojlanish bosqichlari, jumladan, Ch.S.Pirs va Ch.U.Morrislarning semiotika nazariyalari, F.de Sossyurning lingvistik belgisi haqidagi qarashlari atroflicha yoritilgan.
So'zning tovush tomoni va uning belgilik: Dissertatsiyaning ikkinchi bobida so'zning tovush tomoni (nomema)ning fonetik strukturasining semiotik xususiyatlari, uning belgilik imkoniyatlari, tovush va ma'no o'rtasidagi aloqadorlik, shuningdek, ikkitovushli so'zlar va ularning belgilik xususiyatlari tadqiq etilgan.
So'zning ma'no tomoni va uning belgilik: Uchinchi bobda so'z ma'nosining belgilik xususiyatlari, reьerent (denotat), obraz, tushuncha va ma'no o'rtasidagi aloqadorlik, leksik-semantik paradigmalarda so'zlararo munosabatlar (sinonimiya, antonimiya, gradonimiya) va ularning belgilik qobiliyatlari tahlil qilingan.