Методическое пособие по дисциплине «Налоги и налогообложение»

Ushbu metodik qo'llanma O'zbekiston Respublikasi oliy ta'lim muassasalari talabalari uchun «Soliqlar va soliqqa tortish» fanidan seminar mashg'ulotlarini o'tkazish bo'yicha yo'riqnomadir. Unda soliqlar va soliqqa tortishning nazariy asoslari, mazmun-mohiyati, shakllari, turlari, funksiyalari, davlat moliyasidagi o'rni, shuningdek O'zbekiston Respublikasi soliq tizimining asosiy yo'nalishlari va qonunchiligi, amaliyotda qo'llaniladigan soliqlar, ularning hisob-kitobi va to'lanishi kabi muhim masalalar atroflicha yoritilgan. Qo'llanma soliq tizimi bo'yicha bilimlarini chuqurlashtirish, iqtisodiy savodxonligini oshirish hamda soliq hisob-kitobini to'g'ri va o'z vaqtida amalga oshirish ko'nikmalarini shakllantirishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

Soliklar va soliqqa tortish fanining predmeti va uslublari: Qo'llanmada soliqlar va soliqqa tortish fanining predmeti, uslublari, fanning iqtisodiy mohiyati, soliqlar va boshqa majburiy to'lovlarning iqtisodiy tizimdagi o'rni hamda ahamiyati, soliqqa tortishning nazariy asoslari, soliqlar turlari, ularning klassifikatsiyasi va funksiyalari kabi mavzular yoritilgan.
O'zbekiston Respublikasida soliqlar va boshqa majburiy to'lovlar: Ushbu mavzu O'zbekiston Respublikasidagi soliqlar va boshqa majburiy to'lovlar tizimi, ularning me'yoriy-huquqiy asoslari, soliq tizimining umumiy tartibga solinishi va soliqqa tortishning davlat tomonidan boshqarilishi masalalarini o'z ichiga oladi.
Yuridik shaxslarning foydasiga olinadigan soliq: Qo'llanmada yuridik shaxslarning foydasiga olinadigan soliq, uning mohiyati, shakllari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek O'zbekiston Respublikasida yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig'ining amaliy jihatlari yoritilgan.
Soliqlarning soddalashtirilgan tizimi: Ushbu mavzu O'zbekiston Respublikasida qo'llaniladigan soddalashtirilgan soliq tizimi, xususan, yagona soliq to'lovi, yagona yer solig'i, belgilangan soliqlar va ularning qo'llanilish tartiblari hamda hisob-kitobi masalalarini ochib beradi.
Qo'shilgan qiymat solig'i: Qo'llanmada qo'shilgan qiymat solig'i (QQS)ning mohiyati, QQSning iqtisodiy mazmuni, uning O'zbekiston Respublikasidagi qo'llanilishi, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek QQS obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari kabi masalalar yoritilgan.
Aksiz solig'i: Ushbu mavzu aksiz solig'ining mohiyati, uning iqtisodiy mazmuni, aksiz solig'ining turlari, O'zbekiston Respublikasida aksiz solig'ini hisoblash va to'lash tartiblari, aksiz solig'i solinadigan tovarlar va xizmatlar, ularning tasnifi kabi masalalar bilan tanishtiradi.
Yuridik shaxslarning mulk solig'i: Qo'llanmada yuridik shaxslarning mulk solig'i, uning mohiyati, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek mulk solig'idan imtiyozlar hamda ularni qo'llash tartibi kabi masalalar yoritilgan.
Jismoniy shaxslarning mulk solig'i: Ushbu mavzu jismoniy shaxslarning mulk solig'i, uning mohiyati, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek mulk solig'idan imtiyozlar va ularni qo'llash tartiblari kabi masalalarni ochib beradi.
Yuridik shaxslardan olinadigan yer solig'i: Qo'llanmada yuridik shaxslardan olinadigan yer solig'i, uning mohiyati, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek yer solig'idan imtiyozlar va ularni qo'llash tartiblari kabi masalalar yoritilgan.
Jismoniy shaxslardan olinadigan yer solig'i: Ushbu mavzu jismoniy shaxslardan olinadigan yer solig'i, uning mohiyati, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek yer solig'idan imtiyozlar va ularni qo'llash tartiblari kabi masalalarni ochib beradi.
Jismoniy shaxslarning daromad solig'i: Qo'llanmada jismoniy shaxslarning daromad solig'i, uning mohiyati, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek daromad solig'idan imtiyozlar va ularni qo'llash tartiblari kabi masalalar yoritilgan.
Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig'i: Ushbu mavzu obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig'ining mohiyati, maqsadlari, davlat moliyasidagi o'rni, yuridik shaxslar uchun soliq solish obyekti, bazasi va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari hamda soliqdan imtiyozlar kabi masalalarni ochib beradi.
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq: Qo'llanmada suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq, uning mohiyati, maqsadlari, to'lovchilari, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari, shuningdek suv resurslaridan foydalanishda soliqdan imtiyozlar hamda ularni qo'llash tartiblari kabi masalalar yoritilgan.
Nodir konlardan foydalanganlik uchun soliq: Ushbu mavzu nodir konlardan foydalanganlik uchun soliq, uning mohiyati, iqtisodiy ahamiyati, O'zbekiston Respublikasida nodir konlardan foydalanganlik uchun soliq to'lovchilari, obyekti, soliq solinadigan baza, stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari hamda nodir konlardan foydalanuvchilar uchun bonuslar kabi masalalarni ochib beradi.
Transport vositalari uchun benzin, dizel yonilg'isi va gazni iste'mol qilish solig'i: Qo'llanmada transport vositalari uchun benzin, dizel yonilg'isi va gazni iste'mol qilish solig'i, uning mohiyati, iqtisodiy roli, to'lovchilari, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari hamda ushbu soliqning umumiy xususiyatlari kabi masalalar yoritilgan.
Ijtimoiy fondlarga majburiy to'lovlar: Ushbu mavzu ijtimoiy fondlarga majburiy to'lovlar, jumladan, yagona ijtimoiy to'lov, Pensiya jamg'armasiga majburiy badallar, Respublika yo'l jamg'armasiga majburiy ajratmalar va ularning mohiyati, to'lovchilari, obyekti, soliq solinadigan baza va stavkalari, hisob-kitobi va to'lash tartiblari hamda mazkur to'lovlar bilan bog'liq huquqiy me'yorlar kabi masalalarni ochib beradi.
Tavsiya etilayotgan o'quv nashrlari, internet-resurslar va qo'shimcha adabiyotlar ro'yxati: Qo'llanmada soliqlar va soliqqa tortish fani bo'yicha tavsiya etilgan o'quv nashrlari, internet-resurslar va qo'shimcha adabiyotlar ro'yxati keltirilgan bo'lib, talabalarga qo'shimcha ma'lumot olishda yordam beradi.