Материалшунослик
Mazmunan ushbu qo'llanma «Mashinasozlik materialshunosligi» fani bo'yicha ma'ruza va laboratoriya mashg'ulotlarini o'tkazish texnologiyasini ochib beradi. Qo'llanmada zamonaviy pedagogik texnologiyalar, turli o'qitish usullari va vositalari, baholash mezonlari va usullari hamda talabalarning o'quv faoliyatini baholash tizimi batafsil yoritilgan. Qo'llanma fanni chuqur o'zlashtirish, ijodiy faollikni rivojlantirish hamda mashinasozlik sohasi uchun malakali mutaxassislarni tayyorlashga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- 1-MAVZU. METALLARNING TUZILISHI. KRISTALL VA AMORF MODDALAR. ATOM KRISTALL PANJARADAGI NUQSONLAR VA ANIZOTROPIYA. KRISTALLANISH.: Ushbu mavzu materiallarning molekulyar tuzilishi, kristall va amorf moddalar, atom kristall panjarasidagi nuqsonlar va anizotropiya hamda kristallanish jarayonini tushuntiradi. Mavzu materiallarning nazariy va amaliy jihatdan muhimligini ochib beradi.
- 2-MAVZU. METAL VA QOTISHMALARNING KIMYOVIY, FIZIK, MEXANIK VA TEXNOLOGIK XUSUSIYATLARI VA ULARNI ANIQLASH USULLARI.: Mazmunan ushbu mavzu metallar va qotishmalarning kimyoviy, fizik, mexanik va texnologik xususiyatlarini, ularni aniqlash usullarini o'rganadi. Mavzu materiallarning xossalari va ularning texnik qo'llanilishini tushuntiradi.
- 3-MAVZU. METALLARNI KRITIK NUQTALARI VA Pв+Sв XOLAT DIAGRAMMADA HOSIL BO'LADIGAN STRUKTURALAR. TEMIR YUGLOROD, UNING XOSSALARI VA TUZILISHI.: Ushbu mavzu metallarning kritik nuqtalari va temir-uglerod holat diagrammasi asosida hosil bo'ladigan strukturalarni, temir va uning xossalari hamda tuzilishini o'rganadi. Mavzu materiallarning fazoviy o'zgarishlari va strukturaviy o'zgarishlarini tushuntiradi.
- 4-MAVZU. QOTISHMALAR TUG'RISIDA UMUMIY MALUMOT. QOTISHMALAR OLISH, ODDDIY, MURAKKAB VA MEXANIK ARALASHMALAR.: Mazmunan qotishmalar haqida umumiy ma'lumot beradi, ularni olish usullari, oddiy, murakkab va mexanik aralashmalarni tushuntiradi. Mavzu qotishmalarning hosil bo'lishi va ularning turlarini ochib beradi.
- 5-MAVZU. FE+FE3C DIAGRAMMA VA UNDA HOSIL BO'LGAN STRUKTURALAR.: Ushbu mavzu Fe+Fe3C holat diagrammasi va unda hosil bo'ladigan strukturalarni o'rganadi. Mavzu temir-uglerod sistemasining fazaviy diagrammasini va uning strukturalariga ta'sirini tushuntiradi.
- 6-MAVZU. PO'LATLAR MARKALARI VA ISHLATILISHI. KONSTRUKSION YUGLORODLI PO'LATLARNING QO'LLANILISHI. ASBOBSOZLIK PO'LATLARI.: Mazmunan po'latlarning markalari va ularni qo'llanilishi, konstruksion va asbobsozlik po'latlarining xususiyatlari va qo'llanilishini o'rganadi. Mavzu po'latlarning turlari, markalari va ularning qo'llanilishini tushuntiradi.
- 7-MAVZU. CHUYANLARNI MARKALARI OLINISHI VA ISHLATILISHI. YUQORI MUSTAHKAMLIKKA EGA BO'LGAN CHUYNLAR. BOLG'ALANUVCHAN VA MAXSUS CHUYNLAR.: Ushbu mavzu chuvyanlarning markalari, ularni olish va ishlatilishi, shuningdek, yuqori mustahkamlikka ega bo'lgan chuvyanlar va maxsus chuvyanlar haqida ma'lumot beradi. Mavzu chuvyanlarning turlari va xossalari hamda ularning qo'llanilishini o'rganadi.
- 8-MAVZU. PO'LATLARGA TERMIK ISHLOV BERISH. TERMOMEKANIK ISHLOV BERISH USULLARI VA ULARNING AFZALLIKLARI.: Mazmunan po'latlarga termik ishlov berish usullari va ularning afzalliklarini o'rganadi. Mavzu termik ishlovning asosiy turlari, ularning mexanizmi va natijalarini tushuntiradi.
- 9-MAVZU. XIMIKO-TERMIK ISHLOV BERISH USULLARI. CEMENTATSIYALASH, AZOTLASH, SIONALASH, BORLASH, XROMLASH.: Ushbu mavzu kimyoviy-termik ishlov berish usullarini, jumladan, sementatsiyalash, azotlash, sianlash, borlash va xromlashni o'rganadi. Mavzu kimyoviy-termik ishlovning asosiy usullari va ularning qo'llanilishini tushuntiradi.
- 10-MAVZU. YUZA QAVATINI PUXTAALASH. PO'LATLARNING YUZASINI TOBLASH, INDUKTSIYON QIZDIRISH, ELEKTROLIITLI TOBLASH.: Mazmunan po'latlarning yuzasini puxtalash, jumladan, yuzani toblash, induksion qizdirish va elektrolitli toblash usullarini o'rganadi. Mavzu yuzani puxtalashning usullari va ularning qo'llanilishini tushuntiradi.
- 11-MAVZU. LIGIRLANGAN VA MAXSUS PO'LATLAR. LIGIRLOVCHI ELEMENTLARNING PO'LATLARNING XUSUSIYATLARIGA TA'SIRI. OLOVBARDOSH, EYLISHGA CHIDAMLI, XOTIRALI XUSUSIYATGA EGA VA XAKOZO PO'LATLAR.: Ushbu mavzu legirlangan va maxsus po'latlarni, legirlovchi elementlarning po'latlarning xususiyatlariga ta'sirini, olovbardosh, eyilishga chidamli va xotirali xususiyatga ega bo'lgan po'latlarni o'rganadi. Mavzu legirlangan po'latlarning turlari, xossalari va qo'llanilishini tushuntiradi.
- 12-MAVZU. RANGLI VA NOMETALL MATERIALAR. ALYUMINY, MIS, TITAN VA ULARNING QOTISHMALARI, POLIMERLAR VA ULARNING SHLITILISHI. TESTOLIT, EBOLLIT VA XAKOZOLAR.: Mazmunan rangli va nometall materiallar, jumladan, alyuminiy, mis, titan va ularning qotishmalari, polimerlar va ularning ishlatilishi, testoit, ebolit va boshqa materiallarni o'rganadi. Mavzu metallmas materiallarning turlari, xossalari va qo'llanilishini tushuntiradi.