Simsiz tarmoq turlarining qiyosiy tahlili
Ushbu kurs ishi Oʻzbekiston Respublikasi «Ta'lim toʻgʻrisida» gi qonuni va Kadrlar tayyorlash milliy dasturida belgilangan talablarga muvofiq, oliy ta'lim tizimida yuqori malakali va raqobatbardosh kadrlarni tayyorlash maqsadida tayyorlangan. Unda kompyuter texnologiyalari va telekommunikatsion tizimlarning rivojlanishi, zamonaviy kompyuter va axborot texnologiyalaridan samarali foydalanish hamda malakali mutaxassislarni tayyorlash masalalariga urg'u berilgan. Kurs ishida simsiz tarmoq turlari, ularning tuzilishi, vazifalari, jumladan, Bluetooth, Wi-Fi, Wi Max, Li-Fi kabi texnologiyalar, ularga ulanish usullari, shuningdek simsiz tarmoqlarning afzalliklari va kamchiliklari, xavfsizlik muammolari atroflicha tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Axborot texnologiyalarining hayotimizga kirib borishi va ularning rivojlanish tendensiyalari, jamiyat hayotining barcha sohalariga ta'sirini, jahon axborot resurslaridan foydalanishning ahamiyatini tushuntiradi. Shuningdek, O'zbekiston Respublikasining axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish borasidagi qonunlari va qarorlariga to'xtaladi.
- Kompyuter tarmoqlari: kommunikatsion kanal, aloqa prosessori va axborot uzatish muhiti: Kompyuterlar o'rtasidagi axborot almashinuvini ta'minlovchi axborot yo'llari, ya'ni aloqa kanallari va ularning turlari (simli va simsiz) hamda axborot uzatish usullari (ketma-ket va parallel) haqida ma'lumot beradi. Kabel turlari (o'ralgan juft simli, koaksial, optik tolali) va ularning afzalliklari hamda kamchiliklari ko'rib chiqiladi.
- Simsiz aloqa kanallari: Kabel ulash o'rniga simsiz kanallardan foydalanishning afzalliklari va qiyinchiliklarini tushuntiradi. Radiokanal (turli chastota diapazonlari va ularning qo'llanilishi) va infraqizil kanal (turlari va ulardan foydalanish) haqida ma'lumot beradi.
- Tarmoqlar tasnifi: Kompyuter tarmoqlarini hududiy joylashuviga qarab global, mintaqaviy va lokal (mahalliy) tarmoqlarga tasniflaydi. Shuningdek, internetga ulanish usullari (dial-up, DSL, kabel televidenie, Wi-Fi, Wi Max, sun'iy yo'ldosh) haqida ma'lumot beradi.
- Bluetooth texnologiyasi: Bluetooth texnologiyasining mohiyati, ishlash prinsipi, qurilmalarni bir-biri bilan bog'lash imkoniyatlari va pikonet (piconet) tarmoqlari haqida ma'lumot beradi.
- Wi-Fi tarmoq tehnologiyasi: Wi-Fi texnologiyasining ishlash prinsipi, asosiy komponentlari (kirish nuqtasi, stantsiya), BSS va ESS turlari, shuningdek jamoat joylarida Wi-Fi dan foydalanish haqida ma'lumot beradi.
- Wi Max texnologiyasi: Wi Max texnologiyasining Wi-Fi bilan o'xshashliklari va farqlari, ishlash prinsipi, qamrov radiusi va boshqa texnik xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
- Uyda kompyuter tarmoqlarini tashkil qilish: Uy sharoitida kompyuter tarmoqlarini tashkil qilishning ahamiyati va Wi-Fi texnologiyasining bu boradagi afzalliklari, shuningdek Ethernet kabellarini o'tkazishning qiyinchiliklari haqida so'z yuritadi.
- Simsiz qurilmalar xavfsizligi muammolari: Simsiz qurilmalarning to'rtta kategoriyasi (noutbuklar, PDA, simsiz infratuzilma, uyali telefonlar)ni sanab o'tadi va noutbuklarning o'g'irlanishi, axborot xavfsizligi muammolarini, shifrlash kalitlarining ahamiyatini tushuntiradi.
- Li-Fi texnologiyasi: Li-Fi texnologiyasining mohiyati, ishlash prinsipi (svetodiodli manbadan yorug'lik orqali ma'lumot uzatish), afzalliklari (tezlik, xavfsizlik) va kamchiliklari (devordan o'ta olmaslik) haqida ma'lumot beradi.
- Li-Fi texnologiyasining yaratilish sabablari: Simsiz kommunikatsiya qurilmalarining ommaviylashuvi va radiochastota spektrining tanqisligi sababli muqobil texnologiyalarni izlash zarurati hamda Wi-Fi texnologiyasining ba'zi kamchiliklari (himoyalanganlik, salomatlikka ta'siri) Li-Fi texnologiyasining yaratilishiga sabab bo'lganligini tushuntiradi.
- Li-Fi texnologiyasining istiqboli: Li-Fi texnologiyasining kelajakdagi rivojlanish istiqbollari, Wi-Fini siqib chiqarish imkoniyati va uning samaradorligi haqida so'z yuritadi.
- Xulosa: Kurs ishida qamrab olingan mavzularni umumlashtiradi va simsiz tarmoq texnologiyalarining zamonaviy jamiyatdagi o'rni va ahamiyatini ta'kidlaydi. Shuningdek, ushbu kurs ishining foydalanuvchilar uchun qo'llanma bo'lib xizmat qilishini qayd etadi.