Мактабгача педагогика

O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan ushbu o'quv qo'llanmasi Guliston Davlat Universiteti Boshlang'ich va Maktabgacha Ta'lim Metodikasikafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, maktabgacha ta'lim pedagogikasi fanidan talabalarga mo'ljallangan. Qo'llanmada maktabgacha ta'limning dolzarb muammolari, jumladan, bolalarni rivojlantirish, tarbiyalash metodikasi, oila va bog'cha hamkorligi, yangi pedagogik texnologiyalar va zamonaviy ta'lim tizimlari kabi mavzular chuqur yoritilgan. Shuningdek, ushbu qo'llanmada maktabgacha ta'limning jahon tajribasi, o'zbek milliy ta'lim tizimi va uning rivojlanishi, pedagogik mahorat, bolalar psixologiyasi kabi muhim masalalar ham qamrab olingan.

Asosiy mavzular

1. Maktabgacha ta'lim pedagogikasi fanining maqsadi va vazifalari.: Ushbu mavzu maktabgacha ta'lim pedagogikasi fanining mohiyatini, maqsad va vazifalarini, shuningdek uning tizimli tuzilishini ochib beradi. Pedagogik jarayonning boshqaruvchi omillari, bolalar shaxsini shakllantirishning nazariy va amaliy asoslari, zamonaviy ta'lim texnologiyalari va ularning ahamiyati ham yoritiladi.
2. Bolalarning rivojlanishida ta'lim-tarbiya jarayonining mazmuni va usullari.: Ushbu mavzu bolalarning jismoniy, aqliy, axloqiy va estetik rivojlanishiga bag'ishlangan. Unda bolalarning yosh xususiyatlari, tarbiya jarayonining usullari, oila va maktabgacha ta'lim muassasalarining hamkorligi, shuningdek bolalarni maktabga tayyorlash masalalari keng qamrab olingan.
3. Maktabgacha ta'lim pedagogikasining ilmiy tadqiqot metodlari.: Mavzu maktabgacha ta'lim pedagogikasini tadqiq qilishning zamonaviy usullari, jumladan, kuzatish, tajriba, eksperiment, so'rovnoma kabi usullar bilan tanishtiradi. Tadqiqot natijalari asosida ta'lim-tarbiya jarayonini takomillashtirish yo'llari ko'rsatilgan.
4. Maktabgacha ta'lim tizimida o'yin va uning ahamiyati.: Ushbu mavzu o'yinning bolalar rivojlanishidagi o'rni, turli o'yin turlari, o'yinlarga rahbarlik qilish metodlari, shuningdek o'yin orqali bolalarda ijtimoiy, axloqiy, estetik va jismoniy sifatlarni shakllantirish usullarini bayon etadi.
5. Ta'lim-tarbiya jarayonida o'yinchoqning o'rni va ahamiyati.: Mavzu o'yinchoqlarning bolalar shaxsini shakllantirishdagi roli, o'yinchoqlarga qo'yiladigan talablar (pedagogik, gigienik, badiiy), hamda o'yinchoqlar orqali bolalarni ma'naviy-axloqiy tarbiyalash usullarini tushuntiradi.
6. Maktabgacha ta'lim muassasalarida ta'lim-tarbiya ishlarining tashkil etilishi.: Ushbu mavzu maktabgacha ta'lim muassasalarida ta'lim-tarbiya jarayonining tashkil etilishi, jumladan, ta'lim dasturlari, rejalashtirish, baholash mexanizmlari, hamda ota-onalar bilan ishlash shakllari, oila va bog'cha hamkorligi masalalarini qamrab oladi.
7. Maktabgacha ta'limni rivojlantirishning davlat talablari.: Mavzu maktabgacha ta'limni rivojlantirish bo'yicha O'zbekiston Respublikasining «Ta'lim to'g'risidagi»gi va «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» talablariga asoslangan davlat talablarini tahlil qiladi. Davlat talablarining tuzilishi, mazmuni va ularning amaliyotga tatbiq etilishi bo'yicha ma'lumot beradi.
8. Bolalarning maktabga tayyorgarlik darajasi va unga qo'yiladigan talablar.: Ushbu mavzu bolalarning maktabga tayyorgarlik darajasi, jumladan, jismoniy, aqliy, ma'naviy-axloqiy jihatdan tayyorgarlikning mezonlari va uni baholash usullari haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, maktabga tayyorlashning davlat talablariga muvofiq kelishi tushuntiriladi.
9. Maktabgacha ta'limning uzluksizligi va rivojlanishi.: Mavzu maktabgacha ta'limning uzluksiz tizim sifatida ahamiyati, uning rivojlanish bosqichlari, zamonaviy yondashuvlar va istiqbollari haqida so'z yuritadi. Shuningdek, maktabgacha ta'limni rivojlantirishdagi dolzarb muammolar va ularni hal qilish yo'llari ko'rsatilgan.
10. Jahon mamlakatlari maktabgacha ta'lim tizimi.: Ushbu mavzu dunyoning yetakchi mamlakatlari (Germaniya, Yaponiya, AQSH) maktabgacha ta'lim tizimi, uning xususiyatlari, usullari va rivojlanish tendensiyalari haqida ma'lumot beradi.