Шахнаме

Muhammad Avfiyning "Ibratli rivoyatlar" kitobi pand-nasihat ruhidagi hikoyalar va rivoyatlar to'plamidir. Kitobda adolat, saxovat, ilm, hunar, sabr kabi insoniy fazilatlar ulug'lanadi va ularga zid bo'lgan illatlar qoralanadi. Hikoyalar orqali o'quvchiga ibratli saboqlar beriladi, insoniy munosabatlar, axloqiy me'yorlar, jamiyatdagi adolat va zulm kabi masalalar yoritiladi. Kitobda turli tarixiy shaxslar, hukmdorlar, olimlar, donishmandlar, oddiy insonlar hayotidan olingan voqealar keltirilgan.

Asosiy mavzular

Adolat va zulm: Ko'plab hikoyalar hukmdorlarning adolati, raiyatga munosabati, zulmning oqibatlari haqida. Adolatli hukmdorlar el nazarida ulug'lanadi, zolimlar esa qoralanadi. Adolat tamoyillari davlat boshqaruvida ustuvor bo'lishi kerakligi ta'kidlanadi.
Ilm va hunar: Ilmning fazilati, hunarning ahamiyati alohida ta'kidlangan. Ilmli, hunarli inson hech qachon qiyinchilikka tushmaydi, jamiyatga foyda keltiradi. Farzandlarga ilm o'rgatish, kasb-hunar egallash muhimligi uqtiriladi.
Saxovat va xasislik: Saxovatpesha insonlar ulug'lanadi, xasislik qoralanadi. Sahiy insonning barakasi bo'ladi, xasisning oxiri pushaymonlik bilan tugaydi. Mehr-oqibat, yordamga muhtojlarga ko'mak berish fazilatlari targ'ib qilinadi.
Sabr va shoshqaloqlik: Har bir ishda sabrli bo'lish, shoshqaloqlikdan qochish lozimligi uqtiriladi. Shoshilgan ishga shayton aralashadi, sabrning mevasi totli bo'ladi.
Do'stlik va sadoqat: Do'stlikning qadri, sadoqatning ahamiyati yoritiladi. Yaxshi do'st har qanday qiyin vaziyatda yordam beradi, sadoqatli inson hech qachon do'stini tashlab ketmaydi.