Возникновение и распространение
Ushbu ish „Sufizm: vujudga kelishi va tarqalishi“ mavzusida bo'lib, O'rta asrlarda islom olamida vujudga kelgan va keng tarqalgan tasavvuf ta'limoti, uning mohiyati, rivojlanishi va Markaziy Osiyo xalqlari ma'naviy hayotiga ta'siri, hamda klassik tasavvuf faylasuflarining ta'limotlari, jumladan IBN Arabiy, Al-Ghazali, Ahmad Yasaviy, Bahauddin Naqshband kabi buyuk mutafakkirlarning asarlari va ular falsafasining o'ziga xos jihatlari o'rganilgan. Tadqiqot, islomning shakllanishi va rivojlanishi davridagi ijtimoiy-siyosiy, ma'naviy muhitni, xususan tasavvufning paydo bo'lishi va tarqalishini tahlil qiladi. Unda tasavvufning turli nazariyalari, xususan uning sharq va g'arb falsafasi bilan bog'liqligi, turli oqimlari va maktablari ham tahlil etiladi.
Asosiy mavzular
- Sufizmning paydo bo'lishi va tarqalishi: Ushbu bo'limda tasavvufning O'rta asrlarda islom olamida vujudga kelishi, uning ijtimoiy-siyosiy, falsafiy va ma'naviy ildizlari, sharq va g'arb falsafasi bilan bog'liqligi, turli nazariyalari, jumladan uni paydo bo'lishiga olib kelgan sabablar, jumladan ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlar, siyosiy ziddiyatlar va falsafiy ta'sirlar tahlil etiladi. Shuningdek, tasavvufning Markaziy Osiyo, Yaqin Sharq va Hindiston kabi hududlarda keng tarqalganligi va mahalliy madaniyatlar bilan o'zaro munosabatlari ham ko'rib chiqiladi.
- Sufizmning Markaziy Osiyo ma'naviyatiga ta'siri: Bu bo'limda Markaziy Osiyo xalqlari ma'naviy hayotida, falsafasida, adabiyoti va madaniyatida tasavvufning o'rni va ahamiyati o'rganilgan. Xususan, Ahmad Yasaviy, Bahauddin Naqshband kabi Markaziy Osiyo sufiy o'limlarining ta'limoti va ularning xalqlar ma'naviyatini boyitishdagi o'rni, shuningdek tasavvufning o'zbek adabiyoti va falsafasiga ta'siri tahlil qilingan.
- Klassik tasavvuf faylasuflari ta'limoti: Ushbu bo'limda Ibn Arabiy, Al-Ghazali, Ahmad Yasaviy, Bahauddin Naqshband kabi buyuk tasavvuf olimlarining falsafiy qarashlari, ularning «vahdat al-vujud» (borliqning yagonaligi) kabi markaziy tushunchalari, shuningdek, tasavvufning axloqiy, ma'naviy tamoyillari va ilohiyot nazariyalari qiyosiy o'rganiladi.