Асоси қумдан барпо қилинган ва кўчувчи қум билан ифлосланган, вибродинамик юкламани қабул қилувчи темир йўл балласт қатламининг юк кўтариш имконияти

Ushbu dissertatsiya avtoreferati temir yo'l ballast qatlamining harakatlanuvchi qumlar bilan ifloslanishi va harakatlanuvchi yuklar ta'sirida uning yuk ko'tarish qobiliyatini oshirishga qaratilgan ilmiy tadqiqotlarning natijalarini o'z ichiga oladi. Unda mavzuning dolzarbligi, mavjud muammolar, tadqiqot usullari, ilmiy yangiliklari, amaliy ahamiyati va olingan natijalarning joriy etilishi batafsil yoritilgan. Shuningdek, tadqiqot mobaynida qo'llanilgan nazariy va eksperimental usullar, olingan grafiklar va jadval ma'lumotlari keltirilgan.

Asosiy mavzular

• Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Jahonda yuqori tezlikdagi harakatlanuvchi poezdlarning harakat xavfsizligini oshirish, yo'llarning holati va transport oqimiga salbiy ta'sir ko'rsatuvchi omillarni inobatga olib, kamaytiruvchi texnologiyalar va usullarni ishlab chiqish muhim ahamiyat kasb etadi. Ayniqsa, ko'chuvchi qumlar bilan ifloslangan, vibrodinamik yuklamani qabul qiluvchi temir yo'l ballast qatlamining yuk ko'tarish imkoniyatini oshirish va uning mustahkamligini saqlash dolzarb muammolardan biridir.
• Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Ko'chuvchi qumlar bilan ifloslangan temir yo'l ballast qatlamida poezdlardan tushuvchi vibrodinamik yuklamalar ta'sirida yuzaga keluvchi tebranishlarning tarqalishini aniqlash usuli takomillashtirilgan; ko'chuvchi qumlar bilan ifloslangan ballast qatlamida tebranishlar va zòriqish zonalari baholangan; ko'chuvchi qumlar mavjud hududlarda ballast qatlamining ifloslanish darajasini aniqlash usuli ishlab chiqilgan; faol shamollarning taqsimlanishi modeli tasvirlangan; ballast qatlamining mustahkamligi va yer polotnosining samaradorligini oshirish bo'yicha yangi usullar taklif etilgan.
• Tadqiqotning amaliy ahamiyati: Olingan natijalar va ishlab chiqilgan usullar temir yo'l liniyalarini loyihalash va qurishda, ekspluatatsiya jarayonida hamda mavjud yo'llarni ta'mirlashda qo'llanilishi mumkin. Bu esa yo'l harakatining xavfsizligini oshirishga, ta'mirlash muddatlarini qisqartirishga va iqtisodiy samaradorlikni ko'tarishga xizmat qiladi.
• Tadqiqot natijalarining joriy etilishi: Tadqiqot natijalari asosida ishlab chiqilgan usullar va tavsiyalar O'zbekiston temir yo'llari AJ ning turli obyektlarida joriy etilgan bo'lib, bu esa yo'l qatnovi xavfsizligini oshirishga va ta'mirlash ishlarini optimallashtirishga yordam bergan.