Mamlakatimiz aksiyadorlik jamiyatlaridagi davlat ishtiroki va korporativ boshqaruv tizimi holati tahlili
Mazkur maqolada O‘zbekiston Respublikasi aksiyadorlik jamiyatlaridagi davlat ishtiroki hamda korporativ boshqaruv tizimining holati tahlil qilinadi. Maqolada aksiyadorlik jamiyatlari ustav kapitalida davlat ishtirokining joriy holati, davlat ulushi mavjud va xususiylashtirilgan aksiyadorlik jamiyatlarida oʻrtacha ustav kapitali miqdori, davlatning korporativ boshqaruvdagi ishtiroki hamda uning afzalliklari va kamchiliklari batafsil koʻrib chiqiladi. Shuningdek, ushbu davrdagi statistik ma'lumotlar va xalqaro tajribalar tahlil qilinadi. Tadqiqot davomida davlat ishtirokini tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy bazani takomillashtirish, korporativ boshqaruvni yanada rivojlantirish va aksiyadorlik jamiyatlarida davlat ishtirokini optimallashtirish boʻyicha takliflar berilgan.
Asosiy mavzular
- Oʻzbekiston aksiyadorlik jamiyatlarida davlat ishtiroki va korporativ boshqaruv tizimi: Maqolada Oʻzbekiston Respublikasidagi aksiyadorlik jamiyatlari ustav kapitalida davlatning ishtiroki holati, davlat ishtirokidagi va xususiy aksiyadorlik jamiyatlarida oʻrtacha ustav kapitali miqdori, davlatning korporativ boshqaruvdagi ishtiroki afzalliklari va kamchiliklari tahlil qilinadi.
- Davlatning korporativ boshqaruvdagi ishtiroki: afzalliklar va kamchiliklar: Ushbu mavzu davlatning aksiyadorlik jamiyatlarida ishtirok etishining strategik ahamiyatga ega iqtisodiyot sohalarida samarali nazorat oʻrnatish, tarkibiy oʻzgarishlarni amalga oshirish, bankrotlikning oldini olish va davlat budjeti daromadlarini koʻpaytirish kabi afzalliklarini hamda davlatning haddan tashqari aralashuvi, mustaqillikni chegaralashi, qarorlar qabul qilishning ortga surilishi va investorlar qiziqishining pasayishi kabi kamchiliklarini yoritib beradi.
- Respublikamizda aksiyadorlik jamiyatlarining soni va davlat ulushi: Ushbu qismda 2016-2019 yillarda respublikamizda faoliyat koʻrsatayotgan aksiyadorlik jamiyatlari soni va ulardagi davlat ulushi toʻgʻrisidagi statistik maʼlumotlar keltirilgan. Xususan, 2018 yil 1-yanvar holatiga koʻra 146 ta aksiyadorlik jamiyatining ustav fondida 38 039,89 mlrd.soʻm miqdorida davlat ulushi mavjud boʻlgan.
- Xulosa va takliflar: Xulosa qismida mamlakatimiz aksiyadorlik jamiyatlarida davlat ulushining yuqoriligi sababli xususiylashtirishni jadallashtirish zarurligi taʼkidlanadi. Shu bilan birga, xususiy mulkdorlar sinfini kengaytirish, davlat ishtirokidagi aksiyadorlik jamiyatlarida davlat vakillarining huquq va majburiyatlarini aniq belgilash, shuningdek, davlat ulushini qimmatli qogʻozlar bozoriga chiqarish orqali qoʻshimcha kapital jalb qilish boʻyicha takliflar berilgan.