Қишлоқ хўжалиги гидротехник мелиорацияси
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi hamda Toshkent irrigatsiya va qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalash muxandislar instituti tomonidan tasdiqlangan boʻlib, «Algoritm asoslari va algoritmik tillar» fanidan tayyorlangan oʻquv qoʻllanmadir. Qoʻllanmada dasturlash asoslari, algoritmning xossalari, ifodalash usullari, turlari, dasturlash tillari, jumladan Turbo Pascal tilida dasturlashning asosiy qismlari, maʼlumotlar turlari, operatorlar, shartli va takroriy operatorlar, protsedura va funksiyalar, fayllar, yozuvlar, toʻplamlar hamda massivlar, koʻrsatkichlar, dinamik maʼlumotlar bilan ishlash, Turbo Pascal moduli, grafik va boshqa muhim masalalar qamrab olingan. Har bir mavzu boʻyicha namunaviy test savollari hamda nazariy materiallar bilan mustahkamlanadi.
Asosiy mavzular
- KIRISH: Oʻzbekiston Respublikasi oliy taʼlim tizimida kompyuter savodxonligining ahamiyati, zamonaviy hisoblash texnikasi va axborot texnologiyalaridan foydalanish zaruriyati, «Algoritm asoslari va algoritmik tillar» fanining oʻrni va maqsadlari, informatikaning asosiy tushunchalari va masalani kompyuterdan foydalanib echish bosqichlari haqida maʼlumot beriladi.
- ILMIY-TEXNIK MASALALARNI KOMPYUTERDA ECHISH BOSQICHLARI. ALGORITMLASH BOSQICHI: Masalani kompyuterdan foydalanib echish bosqichlari, algoritmlash bosqichi va uning mohiyati, algoritm tushunchasi va unga misollar bilan tanishiladi.
- ALGORITMNING ASOSIY XOSSALARI, IFODALASH USULLARI, TURLARI: Algoritmning asosiy xossalari (uzluklilik, aniqlik, natijaviylik, ommaviylik), uni ifodalash usullari (oddiy tilda, tuzim koʻrinishida, maxsus tilda) va asosiy turlari (chiziqli, tarmoqlanuvchi, takrorlanuvchi) haqida maʼlumot beriladi.
- ALGORITMLASHTIRISH ASOSLARI. TURBO PASKAL ALGORITMIK TILI: Turbo Pascal tilining asosiy qismlari, maʼlumotlar turlari (oddiy, murakkab), operatorlar, ifodalar, standart funksiyalar, shartli va takroriy operatorlar, tanlash operatori hamda boshqa operatorlar haqida maʼlumot beriladi.
- MALUMOTLARNING QAYD QILINGAN, CHЕGARALANGAN VA MUNTAZAM TOIFALARI: Maʼlumotlarning qayd qilingan, chegaralangan va murakkab (munta zam) toifalari, ularning tavsiflanishi va ishlatilishi haqida maʼlumot beriladi.
- MALUMOTLARNING ARALASH TOIFASI. YOZUVLAR: Yozuv tushunchasi, ularni tavsiflash usullari, yozuv elementlari va ular ustida bajariladigan amallar, birlashtirish operatori hamda birlashtirish operatoridan foydalanish haqida maʼlumot beriladi.
- TO`PLAMLAR. TO`PLAM USTIDA BAJARILADIGAN AMALLAR: Toʻplam tushunchasi, ularni tavsiflash usullari va ular ustida bajariladigan amallar (qoʻshish, ayirish, kеsishma) hamda solishtirish amallari haqida maʼlumot beriladi.
- MALUMOTLARNING FAYLLI TOIFASI. TOIFALASHGAN VA TOIFALASHMAGAN FAYLLAR: Fayl tushunchasi, fayllarning turlari (toifalashgan, toifalashmagan, matnli), ularni tavsiflash va ular bilan ishlash uchun qoʻllaniladigan asosiy protsedura va funksiyalar haqida maʼlumot beriladi.
- MALUMOTLARNING MUROJAAT TURI. KO`RSATKICHLAR: Koʻrsatkich tushunchasi, ularning turlari, dinamik oʻzgaruvchilar (stek, navbat, daraxt), ulardan foydalanish va ular bilan ishlash usullari haqida maʼlumot beriladi.
- TURBO PASKAL MODULLARI. GRAPH MODULI: Foydalanuvchi va standart modullarni tashkil qilish va ishlatish, Turbo Pascal standart modullari (SYSTEM, CRT, GRAPH) va ularning funktsiyalari hamda protseduralari haqida maʼlumot beriladi.
- TURBO — PASKAL MUXITI: Turbo Pascal dasturining funktsiyalari va menyusining boʻlimlari, ularning vazifalari, dasturni tayyorlash, tuzish, moslashtirish va xatolarni aniqlash kabi amallar haqida maʼlumot beriladi.