Халқаро савдо
Ushbu o'quv qo'llanmasi "Xalqaro savdo" fanini zamonaviy iqtisodiyot talablariga mos ravishda o'rganishga bag'ishlangan. Unda xalqaro savdoning mohiyati, rivojlanish bosqichlari, nazariyalari, Jahon savdo tashkiloti (JST) kabi xalqaro iqtisodiy tashkilotlar faoliyati, savdo-iqtisodiy aloqalarni tartibga solish usullari, jumladan, bojxona tariflari va no-tarif to'siqlari, xalqaro valyuta-moliya va kredit munosabatlari, jumladan, valyuta kurslari rejimlari va xalqaro valyuta fondi (VVF) faoliyati, shuningdek, turizm xizmatlari va savdosi hamda texnologiyalarni xalqaro uzatish kabi muhim mavzular yoritilgan. Kitobda O'zbekistonning jahon iqtisodiyotiga integratsiyalashuvining asosiy yo'nalishlari ham bayon etilgan.
Asosiy mavzular
- Xalqaro savdo: Xalqaro savdoning mohiyati, nazariy qoidalari, uning rivojlanish bosqichlari va bosqichma-bosqich rivojlanishining sabablari, xalqaro savdoni tartibga solishning usullari, jumladan, bojxona tariflari va no-tarif to'siqlari, savdo-iqtisodiy siyosat turlari, jumladan, protektsionizm va erkin savdo, xalqaro savdo-iqtisodiy tashkilotlar (JST, XMT, Xalqaro valyuta fondi, Yevropa Ittifoqi, va boshqalar)ning faoliyati, xalqaro savdoning tovar va xizmatlar tarkibi, texnologiyalarni xalqaro uzatish usullari va mexanizmlari, valyuta-moliya va kredit munosabatlari, jumladan, valyuta kurslari va ularning rejimlari, Yevropa valyuta tizimi va xalqaro valyuta bozorlari, hamda O'zbekistonning integratsiyalashuv jarayoni batafsil yoritilgan.
- Savdo-iqtisodiy aloqalarni tartibga solish: Xalqaro savdoni tartibga solish zaruriyati, usullari, jumladan, bojxona tariflari va no-tarif to'siqlari, protektsionizm va erkin savdo siyosati, savdo-iqtisodiy shartnomalar (GATT, JST) hamda ularning mohiyati va funksiyasi tushuntirilgan. Shuningdek, xalqaro savdoni tartibga soluvchi asosiy tashkilotlar, jumladan, Jahon savdo tashkiloti va uning funksiyalari, xalqaro valyuta fondi, Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki, Yevropa Ittifoqi va O'zbekistonning ushbu tashkilotlardagi faoliyati haqida ma'lumot beriladi.
- Xalqaro valyuta-moliya va kredit munosabatlari: Valyuta siyosatining mohiyati va vazifalari, valyuta kurslari rejimlari, xalqaro valyuta tizimining rivojlanishi va uning bosqichlari, xalqaro valyuta rezervlari, Yevropa valyuta tizimi, xalqaro valyuta va moliya-kredit bozorlari, shuningdek, valyuta kurslarining barqarorligi kabi mavzular yoritilgan.
- Xalqaro savdo va texnologiyalar: Xalqaro savdoda texnologiyalarning roli va ta'siri, ularni uzatish shakllari va mexanizmlari, xalqaro texnologiyalar bozori, uning rivojlanish tamoyillari va savdosini tartibga solish usullari, texnologiyalarni huquqiy himoya qilish hamda ixtiro va litsenziyalashning asosiy jihatlari tushuntirilgan.
- Xalqaro iqtisodiy tashkilotlar: Xalqaro savdoni amalga oshirishda xalqaro iqtisodiy tashkilotlarning roli, ularning mohiyati, zaruriyati va funksiyalari, jumladan, Jahon savdo tashkiloti (JST), Xalqaro valyuta fondi (XVVF), Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki (XTТB), Yevropa Ittifoqi (EИ), Xalqaro savdo palatasi (XSP) kabi tashkilotlar faoliyati va O'zbekistonning ulardagi ishtiroki batafsil tahlil qilingan.