Теория бухгалтерского учета

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan «Buxgalteriya hisobi nazariyasi» fanidan o'quv qo'llanmadir. Unda buxgalteriya hisobining nazariy asoslari, moliyaviy-xo'jalik faoliyatini o'rganish metodlari, buxgalteriya balansi tuzilishi, xo'jalik yuritishning turli operatsiyalari, hujjatlar, inventarizatsiya va buxgalteriya hisobini tashkil etish kabi keng qamrovli mavzular yoritilgan. Qo'llanma amaliy mashg'ulotlar va test topshiriqlari bilan boyitilgan bo'lib, talabalarga nazariy bilimlarini mustahkamlashga yordam beradi. Kitobda O'zbekiston Respublikasining milliy buxgalteriya standartlari va qonunchiligi asosida ma'lumotlar berilgan.

Asosiy mavzular

Kirish: Ushbu bo'lim O'zbekiston Respublikasida olib borilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar, ta'lim va ilm-fan sohasidagi yangi yondashuvlar hamda ushbu fan bo'yicha o'quv qo'llanmaning yaratilishiga asos bo'lgan me'yoriy-huquqiy hujjatlar haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, buxgalteriya hisobining o'rni va ahamiyati, uning xo'jalik yuritishni boshqarishdagi o'rni ham ko'rsatilgan.
Buxgalteriya hisobining predmeti va usullari: Bu mavzu buxgalteriya hisobining asosiy tushunchalari, predmeti va obyektlari, mazmunini ochib beradi. Xo'jalik yuritishning turli jarayonlari, aktivlar, majburiyatlar, ularning shakllanishi, shuningdek, buxgalteriya hisobining usullari, jumladan, hujjatlashtirish, baholash, hisoblar tizimi, qo'sh kredit metodi, inventarizatsiya, kalkulyatsiya, balans va hisobotlar haqida ma'lumot beradi.
Buxgalteriya balansi: Mavzu buxgalteriya balansining tuzilishi va mazmunini, uning aktivlari va passivlari, ularning klassifikatsiyasi, xo'jalik operatsiyalarining balansga ta'siri hamda turli ko'rinishlari va ularni tuzish tartibini o'rganishga qaratilgan. Mavzu doirasida ko'plab amaliy misollar va testlar keltirilgan.
Xo'jalik operatsiyalari va qo'sh kredit yozuvi: Bu mavzu xo'jalik yuritish jarayonida sodir bo'ladigan har bir operatsiyani buxgalteriya hisobida aks ettirishning asosiy usullaridan biri - qo'sh kredit yozuvi usulining mohiyatini ochib beradi. Bunda xo'jalik operatsiyalarini hisobga olishning turli shakllari, jurnallar, orderlar va boshqa hujjatlar bilan ishlash tartibi o'rgatiladi.
Biznes jarayonlari va ularning hisobi: Mavzu biznes jarayonlarining asosiy turlari, ularning buxgalteriya hisobida aks ettirilishi, moliyaviy hisobotning shakllari, jumladan, balans, moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobot, pul oqimlari to'g'risidagi hisobot va boshqa hisobot turlari, ularni to'ldirish tartibi hamda ulardan foydalanishning o'rni haqida ma'lumot beradi.
Hujjatlashtirish va inventarizatsiya: Ushbu mavzu buxgalteriya hisobining asosiy manbai bo'lgan hujjatlarning mohiyati, tasnifi, ularga qo'yiladigan talablar, xo'jalik operatsiyalarini hujjatlashtirish va hujjatlar aylanishi, inventarizatsiya o'tkazish tartibi va uning turlari hamda natijalarini aniqlash masalalarini qamrab oladi.
Buxgalteriya hisobi registrlari va shakllari: Mavzu buxgalteriya hisobi registrlari, ularning turlari va shakllari, ularda hisob yuritish texnikasi, buxgalteriya hisobining mohiyati va shakllari, shuningdek, hisob yozuvlaridagi xatolarni aniqlash va tuzatish usullari haqida keng ma'lumot beradi.
Buxgalteriya hisobi: Ushbu mavzu buxgalteriya hisobining mohiyati, asosiy vazifalari va uning moliyaviy hisobot tizimidagi o'rni, moliyaviy hisobotning asosiy shakllari, jumladan, balans va uning mazmuni, moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobot hamda ularning tarkibiy qismlari va foydalanilishi haqida ma'lumot beradi.
Buxgalteriya hisobi xizmatini tashkil etish: Mavzu buxgalteriya xizmatini tashkil etishning asosiy tamoyillari, uning vazifalari va ahamiyati, buxgalteriya hisobini yuritishning huquqiy asoslari, milliy buxgalteriya standartlari va ushbu sohada faoliyat yurituvchi mutaxassislarga qo'yiladigan talablar haqida tushuntirish beradi.