Kimyoviy mikrobiologiya fanidan o‘quv–uslubiy majmua

Ushbu kitob "Kimyoviy mikrobiologiya" fani bo'yicha o'quv uslubiy majmua bo'lib, unda mikroorganizmlarning tuzilishi, tasnifi, hayot faoliyati, kimyoviy xususiyatlari, antibiotiklarning olinishi va ishlatilishi, shuningdek, kasalliklar va ularning oldini olish usullari, immun tizimi va kimyoterapiya kabi muhim mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Umumiy virusologiya: tuzilishi, klassifikasiyasi, reproduksiyasi. Bakteriofaglar: Mavzuda viruslarning umumiy xususiyatlari, tuzilishi, klassifikatsiyasi, reproduksiyasi va bakteriofaglar haqida tushuncha beriladi. Viruslar va bakteriofaglarning shakli, tuzilishi, kimyoviy tarkibi, ko'payish usullari va sanoatda qo'llanilishi haqida ma'lumotlar berilgan.
  • Mikroorganizmlarning xayot faoliyatida ishlab chiqaradigan moddalari (pigmentlar, toksinlar, aromatik moddalar, yorug'lik energiyasi): Mavzuda mikroorganizmlarning hayot faoliyatida pigmentlar, toksinlar, aromatik moddalar va yorug'lik energiyasi ishlab chiqarishi haqida tushuncha beriladi. Ularning sanoatda qo'llanilishi haqida qisqacha ma'lumot beriladi.
  • Dorivor o'simliklar xom ashyosining mikroflorasi. O'simliklarda kasalliklar qo'zg'atuvchi mikroorganizmlar: Mavzu dorivor o'simliklar normal mikroflorasi, dori xom ashyosining mikroorganizmlar bilan ifloslanish manbalari, kasalliklar qo'zg'atuvchi mikroorganizmlar va ularning tadqiq qilish usullari haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, dori preparatlarining mikrobiologik tozaligini o'rganishga alohida ahamiyat berilgan.
  • Mikroorganizm fermentlari. Mikroorganizmlarning fermentativ faolligini o'rganish usullari (saxaralitik va proteolitik fermentlar): Mavzuda talabalarga ferment preparatlarni olish yo'llari, fermentlar tasnifi, ularning aktivligi tekshirish usullari haqida tushuntiriladi. Fermentativ reaksiyalarning tezligiga haroratni, ya'ni, aktivator va ingibitorlarni ta'siri o'rganiladi.
  • Tabiatda uglerod va azot aylanishida mikroorganizmlarning roli. Aerob va anaerob sharoitda kletchatkani parchalovchi mikroblar: Mavzu tabiatda uglerod va azot aylanishida mikroorganizmlarning roli haqida ma'lumot beradi. Aerob va anaerob sharoitda kletchatkani parchalovchi mikroblar, ammonifikatsiya, denitrifikatsiya jarayonlari o'rganiladi.
  • Mikroorganizmlar ekologiyasi. Inson organizmi normal mikroflorasi: Mavzu mikroorganizmlarning ekologiyasi va inson organizmining normal mikroflorasi haqida ma'lumot beradi. Mikroorganizmlarning tabiatda tarqalishi, suv, tuproq va havo mikroflorasi, shuningdek, inson organizmining normal mikroflorasi muhim ahamiyatga ega.
  • Biotexnologiya ob`ektlari. E coli, zamburug`larning umumiy xususiyatlari: Mavzu biotexnologiya ob'ektlari bo'lgan E. coli va zamburug'larning umumiy xususiyatlari, morfologiyasi, fermentativ xossalari, fiziologiyasi, laboratoriya diagnostikasi va boshqa xususiyatlari yuzasidan batafsil ma'lumot beradi.
  • Infeksiya haqida ta‘limot. Patogenlik va virulentlik. O‗rganish usullari: Mavzu infeksiya jarayonining tasnifi bilan boshlanib, infeksion kasallik, parazitizm, patogenlik, virulentlik, kontaminatsiya to‘g‘risida ma‘lumot va yuqumli kasalliklarning rivojlanish davrlari, ularga ta‘sir etuvchi faktorlar, makro-mikroorganizmlar o‘rtasidagi o‘zaro ta‘sir jarayonlari bayon etiladi. Shuningdek, bakterial toksinlar, ularning turlari va sepsis tushunchalari ham yoritilgan.
  • Infeksiya va uning turlari. Yuqumli kasalliklarni davrlari, mikrobiologik tekshirish usullari: Mavzu infeksiya jarayonining tasnifi, infeksion kasallik, parazitizm, patogenlik, virulentlik va kontaminatsiya to‘g‘risida ma‘lumot beradi. Yuqumli kasalliklarning rivojlanish davrlari, ularga ta‘sir etuvchi faktorlar, makro-mikroorganizmlar o‘rtasidagi o‘zaro ta‘sir jarayonlari hamda bakterial toksinlar va ularning turlari, sepsis tushunchalari bilan yakunlanadi. Mikroorganizmlar genetikasi, jumladan, plazmidalar va mutatsiya jarayonining asoslari o‘rganiladi.
  • Immunitet, immunitet turlari. Organizmning infeksiyaga qarshi ximoya mexanizmi: Mavzu immunitet, uning turlari, organizmning infeksiyaga qarshi ximoya mexanizmi, immunoglobulinlar, anatoksinlar, antibiotiklar va ularning ishlatilishi haqida tushuncha beradi.
  • Mikroorganizmlar genetikasi. Mikroorganizmdagi o‘zgaruvchanlik va ulardan tibbiyotda foydalanish: Mavzu mikroorganizmlarning genetikasi, mikroorganizmlarning o‘zgaruvchanligi, plazmidalar, mutatsiya jarayonlari va ularning tibbiyotda foydalanishi haqida ma'lumot beradi.
  • Vaksinalar va zardoblar: Mavzu vaksinalar, zardoblar, anatoksinlar va kimyoterapiyaviy preparatlarning olinishi, ishlatilishi va ularning immun tizimiga ta'siri haqida tushuncha beradi.
  • Kimyoterapiyaviy preparatlar, ularning immun tizimiga ta'siri. Antibiotiklar olinishi va ishlatilishi: Mavzu kimyoterapiyaviy preparatlar, antibiotiklar, ularning olinishi va ishlatilishi, ularning mikroorganizmlarga ta'siri va mikroblarning antibiotiklarga chidamliligi hamda ularni bartaraf qilish yo'llari haqida ma'lumot beradi.