Поэтик матннинг лингвофонетик хусусиятлари вa таржиманинг прагматик муаммолари
Ushbu dissertatsiya o‘zbek va ingliz tillaridagi poetik matnlarning lingvofonetikasini qiyosiy tahlil qilish, poetik matnlarning pragmatik xususiyatlarini aniqlash va ularni tarjima qilish jarayonida yuzaga keladigan muammolarni o‘rganishga bag‘ishlangan. Tadqiqotda poetik matnlarning fonetik tuzilishi, ularning mazmunni ifodalashdagi o‘rni, tarjimadagi ekvivalentlik va adekvatlik masalalari atroflicha ko‘rib chiqilgan. Shuningdek, turli tillardagi poetik matnlarning fonetik vositalarining ta’sirchanligi hamda tarjimadagi ahamiyati o‘rganilgan.
Asosiy mavzular
- Poetik matnning lingvofonetik xususiyatlari: Tadqiqotda poetik matnlarning tovush strukturasi, fonetik takrorlar (alliteratsiya, assonans), ohang va ritmning o‘rni, tovushlarning semantik va stilistik xususiyatlari, ularning matn mazmunini va ekspressivligini shakllantirishdagi roli o‘rganilgan. Ingliz va o‘zbek tillaridagi poetik matnlarning fonetik vositalari qiyoslanib, ularning pragmatik ta’sirchanligi tahlil qilingan.
- Poetik matnlarning tarjimasi va pragmatik muammolari: Ushbu mavzu doirasida poetik matnlarning tarjimasi jarayonida yuzaga keladigan muammolar, jumladan, original matnning mazmuni va ohangini tarjima tilida saqlab qolish, pragmatik ekvivalentlikni ta’minlash kabi masalalar ko‘rib chiqilgan. Turli tillardagi poetik tarjima namunalari tahlili asosida samarali tarjima usullari va metodlari taklif etilgan.
- Poetik matnlarda his-tuyg‘ularning fonetik vositalar orqali ifodalanishi: Tadqiqotda poetik matnlarda ijobiy, salbiy va kontrast hissiyotlarning fonetik vositalar (oviqlar, ritm, intonatsiya) orqali qanday ifodalanishi tahlil qilingan. Bu vositalarning tarjimadagi roli ham o‘rganilgan, ya’ni tarjima jarayonida hissiyotni to‘g‘ri yetkazishning ahamiyati ko‘rsatilgan.