Nafas organlarining ba'zi kasalliklari
Ushbu matn nafas olishning ahamiyati, organizmdagi energiya almashinuvi va nafas olish sistemasi tuzilishiga bag'ishlangan. Unda nafas olishning hayotiy ahamiyati, hujayralardagi oksidlanish jarayonlari, nafas sistemasi organlari (burun bo'shlig'i, halqum, hiqildoq, traxeya, bronxlar, o'pka) haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, nafas olish organlarining kasalliklari, ularning kelib chiqishi, turlari (yallig'lanishlar, bronxial astma, emfizema, plevrit) va davolash usullari haqida ham so'z boradi. Matnda kasalliklarning patogenezi, allergik reaktsiyalar, yallig'lanish jarayonlari va zamonaviy tibbiyotning pulmonologiya sohasidagi yutuqlari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Nafas olishning ahamiyati va energiya almashinuvi: Nafas olish barcha hayotiy jarayonlar uchun zarur bo'lgan energiya manbai hisoblanadi. Organizm oziq moddalarni oksidlash orqali energiya oladi. Kislorodning doimiy ravishda kirib turishi va karbonat angidridning chiqarib yuborilishi muhimdir.
- Nafas sistemasi tuzilishi: Nafas sistemasi burun bo'shlig'i, halqum, hiqildoq, traxeya, bronxlar va o'pkadan iborat. Har bir organning o'z vazifasi bor va ular birgalikda gaz almashinuvini ta'minlaydi.
- Nafas olish organlarining kasalliklari: Nafas yo'llari, o'pka va plevrada turli kasalliklar (yallig'lanishlar, laringit, traxeit, bronxit, pnevmoniya, plevrit) bo'lishi mumkin. Ularning kelib chiqish sabablari va davolash usullari mavjud.
- Bronxial astma: Bronxial astma – allergik reaktsiya natijasida kelib chiqadigan kasallik. Bunda bronxlar yallig'lanadi va nafas olish qiyinlashadi. Kasallikning patogenezi va davolash usullari mavjud.
- O'pka emfizemasi: Emfizema – bronxlar va alveolalar ichidagi bosimning ko'tarilishi natijasida kelib chiqadigan kasallik. Bu o'pka to'qimalarining elastikligini yo'qotishi va nafas etishmovchiligiga olib kelishi mumkin.
- Plevrit: Plevrit – plevraning yallig'lanishi, ko'pincha o'pka sili bilan bog'liq. Plevra bo'shlig'ida suyuqlik to'planishi mumkin.