Jisмоniy маdаniyaт nаzаriyasi vа mетоdikаsi
Ushbu kitob jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi bo'yicha talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, jismoniy madaniyatning nazariy va amaliy jihatlarini o'rganishga qaratilgan. Unda jismoniy tarbiya va sport mutaxassisligiga oid asosiy tushunchalar, sportning mohiyati va vazifalari, mashg'ulot tizimi, jismoniy tarbiyaning tamoyillari, sport mashg'ulotlarining turlari va ularning vazifalari, hamda jismoniy sifatlarni rivojlantirish metodikasi, musobaqalar va ularga tayyorgarlik jarayonlari, jismoniy tarbiyaning asosiy vazifalari, sport mashg'ulotlarining umumiy va maxsus turlari, shuningdek, jismoniy tarbiyaning asosiy tamoyillari, sport mashg'ulotlarini tashkil etish uslublari, yuklamalar va dam olish turlari, shaxsiy gigiyena, sog'lom turmush tarzining ahamiyati hamda jismoniy tarbiya va sportning rivojlanishiga ta'sir etuvchi omillar kabi keng qamrovli mavzular yoritilgan. Kitobda shuningdek, sport mashg'ulotlarining mikrosikllari, mezosikllari va makrosikllari, shaxsiy gigiyena, ovqatlanish va dam olish tartiblari hamda sport mashg'ulotlarining ta'sirini oshirish vositalari va uslublari, jismoniy sifatlarni rivojlantirishning turli davrlari va bosqichlari, mashg'ulot jarayonining uzluksizligi va dinamikasi kabi muhim jihatlar batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- KIRISH: Jismoniy tarbiya va sportning umumiy tushunchalari, mohiyati va vazifalari, sport tarbiyasining asosiy tamoyillari, jismoniy rivojlanish va sport mashg'ulotlarining tizimi, mashg'ulot jarayonini boshqarish asoslari, hamda shaxsiy gigiyena va ovqatlanish asoslari kabi mavzularni qisqacha yoritib beradi.
- I BOB. SPORT TO'G'RISIDAGI ASOSIY TUSHUNCHALAR, SPORTNING MOHIYATI VA VAZIFALARI: Ushbu bobda sport tushunchalari, sportning mohiyati, vazifalari, jismoniy tarbiya va sportning turlari, jismoniy madaniyatning tizimi, rivojlanish omillari, sport faoliyatining sabablari va turtkilari hamda sportning asosiy tamoyillari haqida ma'lumot beriladi.
- II BOB. SPORT MUSOBAQALARI TIZIMI: Musobaqa faoliyatining tuzilishi, musobaqalarni o'tkazish usullari, musobaqalar davomida o'yinlar va ularning turlari, jismoniy tarbiyaning bosqichlari va mikrosikllari haqida ma'lumot beriladi.
- III BOB. SPORT MASHG'ULOTINING TIZIMI: Sport mashg'ulotining maqsadi va vazifalari, sportchini tayyorlash darajasi va sport mashg'uloti, jismoniy mashqlarning tasniflanishi, ularning vositalari va uslublari, hamda harakat texnikasi haqida ma'lumot beriladi.
- IV BOB. SPORT MASHG'ULOTI DAVOMIDAGI YUKLAMALAR: Mashg'ulot yuklamalari va ularning turlari, yuklamalar o'rtasidagi dam olish turlari, kuch-quvvatni oshirish tayyorgarligi vaqtidagi ovqatlanish hamda sport mashg'ulotlarining dinamikasi va tavsiloti haqida ma'lumot beriladi.
- V BOB. SPORT MASHG'ULOTI USLUBLLARI: Sport mashg'uloti uslublari, jismoniy mashqlarning qo'llanish usullari, tayyorgarlik tamoyillari, jismoniy sifatlarni rivojlantirish uslublari, hamda harakat amallarini takomillashtirish uslublari haqida ma'lumot beradi.
- VI BOB. FUNKSIONAL IMKONIYATLARNI MUXIM QADAR SAFARBAR QILISH QOBILIYATINI TAKOMILLASHTIRIB BORISH: Sportchini yuqori natijalarga erishishda ruhiy omillarning ahamiyati, jismoniy tarbiya va sport mashg'ulotlarining dinamikasi, jismoniy sifatlarni rivojlantirish uslublari, hamda jismoniy tarbiyaning asosiy tamoyillari haqida ma'lumot beradi.
- VII BOB. HARAKAT AMALLARI TEXNIKASINI CHUQUR O'RGANISH BOSQICHI: Harakat amallarini takomillashtirish, ularni takomillashtirish uslublari, harakat amallariga o'rgatish jarayoni, hamda harakat amallarini takomillashtirish bosqichlari haqida ma'lumot beradi.
- VIII BOB. TAKTIK TAYYORGARLIK: Musobaqalashish vaziyatini idrok etish va tahlil qilish fazasi, taktik vazifani harakatlar orqali hal etish, taktik tayyorgarlik uslubiyati hamda taktik harakatlarga misollar haqida ma'lumot beradi.
- IX BOB. SPORTCHINING JISMONIY TAYYORGARLIGI: Jismoniy tayyorgarlik, mushak qisqarishi tartiblarining tavsilflari, kuch tayyorgarligi, tezlik tayyorgarligi, hamda jismoniy sifatlarni rivojlantirish uslublari va metodikasi haqida ma'lumot beradi.
- X BOB. ODDDIY VA MURAKKAB HARAKAT REAKSIYASI: Oddiy va murakkab harakat reaksiyasi, tezlik signallari, hamda harakatlarni takomillashtirish uslublari haqida ma'lumot beradi.
- XI BOB. EGILUVCHANLIKNI TARBIYALASH: Egiluvchanlik turlari, egiluvchanlikni mashq qilish uslubiyati, egiluvchanlikni rivojlantirish uchun vositalar va ularning tasnifi, hamda egiluvchanlikni tarbiyalash bo'yicha uslubiy ko'rsatmalar haqida ma'lumot beradi.
- XII BOB. CHIDAMLILIKNI TARBIYALASH: Chidamlilik turlari, mushaklar faoliyatining energiya bilan ta'minlanishining fiziologik asoslari, hamda chidamlilikni tarbiyalash vositalari va uslublari haqida ma'lumot beradi.
- XIII BOB. SPORT MASHG'ULOTI VA MUSOQABALARI SAMARASINI OSHIRUVCHI OMILLAR: Sport mashg'ulotlari va musobaqalar samaradorligini oshiruvchi omillar, jumladan, uyqu, shaxsiy gigiyena, chiniqish, sport mashg'ulotini boshqarish va uning tuzilishi haqida ma'lumot beradi.
- XIV BOB. SPORT MASHG'ULOTINING TIZILISHI: Sport mashg'ulotining tuzilishi, tayyorgarlik davrlari va bosqichlarining mazmuni, mikrosikllar va mezosikllar haqida ma'lumot beradi.
- XV BOB. TAYYORGARLIK MEZOSIKLLARINING TUZILMASI. MEZOSIKL MIKROSIKLLAR TIZIMI EKANLIGI: Tayyorgarlik mezosikllarining turlari, mikrosikllar bilan mezosikllarni birlashtirish va ularning tuzilishi haqida ma'lumot beradi.
- XVI BOB. YAKKA TARTIBDAGI IMKONIYATLARDAN MAKSIMAL FOYDALANISH BOSQICHI: Yakka tartibdagi imkoniyatlardan maksimal foydalanish bosqichi, hamda sport formasini va uning mezonlari, ilgari borish mezonlari, sport formasini rivojlantirish fazalari haqida ma'lumot beradi.
- XVII BOB. ALOHIDA OLINGAN MIKROSIKLLAR BO'YICHA TAYYORGARLIKNING VAZIFA, VOSITA, USLUB VA TAYYORGARIK DAVRI: Alohidа olingan mikrosikllar bo'yicha tayyorgarlikning vazifasi, vositalari, uslublari va tayyorgarlik davri haqida ma'lumot beradi.
- XVIII BOB. SPORT MASHG'ULOTI KO'P YILLIK JARAYON SIFATIDA: Sport mashg'ulotining ko'p yillik jarayoni, uning tuzilishi, hamda sportchining shaxsiy gigiyenasi va ovqatlanishi haqida ma'lumot beradi.
- XIX BOB. SPORT MASHG'ULOTINI BOSHQARISH: Sport mashg'ulotini boshqarish, musobaqalashish mashqlarining tuzilishi, hamda sport mashg'ulotini modellashtirish haqida ma'lumot beradi.