Планировка и инженерное благоустройство посёлка“Истиклол” Пайарикского района Самаркандской области

Ushbu hujjat

Asosiy mavzular

Kirish: O‘zbekistonda shaharlar va qishloqlar me'moriy qiyofasini takomillashtirish, uy-joy va ijtimoiy-maishiy qurilishni jadallashtirish, muhandislik-kommunikatsiya va transport infratuzilmasini rekonstruksiya qilish va yangilash bo‘yicha amalga oshirilgan kompleks chora-tadbirlar haqida umumiy ma'lumot berilgan. Qishloq joylarda yakka tartibdagi uy-joy qurilishi dasturini amalga oshirish natijasida qishloq aholi punktlari tubdan o‘zgarib, ijtimoiy-bozor infratuzilmasining rivojlangan tarmog‘i yaratilganligi ta'kidlangan. Prezidentning 2016-yil 21-oktabrdagi "Qishloq joylarda yangilangan namunaviy loyihalar bo‘yicha arzon uy-joylar qurilishi dasturi to‘g‘risida"gi qaroriga havola qilingan. Ushbu qarorning qishloq joylarda zamonaviy va qulay uy-joy qurilishining samaradorligini oshirishga qaratilgan tamoyillari tushuntirilgan. So‘nggi yillarda qishloq joylarda qishloq aholisi uchun uy-joy qurilishini kengaytirish, muhandislik va transport kommunikatsiyalarini, ijtimoiy infratuzilma ob'ektlarini jadal rivojlantirish orqali ularning turmush darajasi va sifatini oshirish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilgani haqida ma'lumot beriladi. 2009-2016-yillarda 1308 ta turar-joy massivlarida 69557 ta qulay xonadonli uy-joylar qurilgan. Qishloq aholisining zamonaviy va qulay uy-joyga bo‘lgan talabi ortib borayotganligi ta'kidlangan.
Tavsif etilayotgan hududning tabiiy sharoiti: Usbu bo'limda Samarqand viloyati Payariq tumani hududining iqlim xususiyatlari, joylashuvi va tabiati haqida ma'lumot berilgan. KMK 2.01.01-94 «Qurilish uchun iqlim va fiziko-geologik ma'lumotlar» me'yoriy xujjatiga asoslanib, tuman o‘rtacha kontinental iqlimga ega ekanligi, yog‘inlarning miqdori kamligi, yanvar oyining o‘rtacha harorati 0,8°C, iyul oyining o‘rtacha harorati esa 27,8°C ekanligi ko‘rsatib o‘tilgan. Shu bilan birga, hududning iqlim grafigi va harorat grafigi keltirilgan.
Qishloq joylarini arxitektura-rejalashtirish tashkil etish: Qishloq joylarini arxitektura-rejalashtirish tashkil etishda ko‘cha va maydonlar, turar-joy va jamoat binolari, ochiq va ko‘kalamzorlashtirilgan hududlar, obodonlashtirish inshootlari, sanoat komplekslari, relef, suv havzalari va atrofdagi landshaft kabi tarkibiy qismlar muhim ahamiyat kasb etishi tushuntirilgan. Arxitektura-rejalashtirish kompozitsiyasining oliy shakli me'moriy ansambl ekanligi, u o‘zaro ta'sir etuvchi me'moriy inshootlar majmuasi bo‘lib, yagona kompozitsiya sifatida ma'lum bir badiiy qiymatga ega ekanligi ta'kidlangan. Qishloq joylarida ko‘cha va yo‘llarni tasniflash, ularning turli toifalariga ajratish mezonlari (harakatlanish yo‘nalishlarining kengligi, soni, piyodalar qismining kengligi, harakatlanishning hisoblangan tezligi) bayon etilgan.
Vertikal rejalashtirish: Usbu bo'limda hududlarni muhandislik tayyorlash ishlari, vertikal rejalashtirishning ahamiyati va usullari haqida so‘z boradi. Vertikal rejalashtirish tabiiy relyefni shahar transporti talablariga mos keladigan holatga keltirish, shahar hududlaridan sirtqi suvlarning normal oqib chiqishini ta'minlash maqsadida amalga oshirilishi tushuntirilgan. Relyefning qiyaligiga qarab, uni tekis, qiyali, baland-pastliklar mavjud kabi tasniflash mezonlari keltirilgan. Vertikal rejalashtirish ishlari hajmi relyefning o‘ziga xos xususiyatlariga bog‘liq bo‘lib, 2-3% dan 3000 m³/ga gacha o‘zgarishi mumkinligi ta'kidlangan.
Hududni ko‘kalamzorlashtirish: Hududlarni ko‘kalamzorlashtirish bo‘yicha tadbirlar qishloq aholisi uchun qulay sharoit yaratish, harakatlanish xavfsizligini ta'minlash, mikroiqlimni yaxshilash va estetik ko‘rinishni yaratish kabi vazifalarni hal etishga xizmat qilishi ko‘rsatilgan. Ko‘kalamzorlashtirishning dekorativ turlari (guruhli, qatorli va kompleks) hamda ularning yo‘llarda, ko‘chalarda va boshqa hududlarda qo‘llanilishi haqida ma'lumot berilgan.
Muhandislik tarmoqlarini joylashtirish: Qishloq aholi punktlari suv ta'minoti tizimini loyihalashda aholi uchun o‘rtacha sutkalik (yil bo‘yicha) suv iste'moli me'yorlari belgilangan. Shaharlar va qishloqlar uchun suv ta'minoti normalari, suv iste'molining hajmi va suv bilan ta'minlash manbalari, aholi punktlarining ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlari, suvdan foydalanish usullari hamda tabiiy-iqlim sharoitlari bilan bog‘liqligi tushuntirilgan. Qishloq joylari uchun gaz ta'minoti, elektr ta'minoti, telefonlashtirish va radioeshittirish tizimlarini loyihalash bo‘yicha ham umumiy me'yorlar va tavsiyalar bayon etilgan.
Xulosa: Qishloq joylarida zamonaviy uy-joy qurilishining muhimligi, bu jarayonda aholining turmush sharoitini yaxshilashga qaratilgan sa'y-harakatlar va amalga oshirilayotgan loyihalar haqida umumiy xulosa qilinadi. Qurilayotgan uylarning zamonaviy arxitekturasi, ko‘plab ijtimoiy ob'ektlarning (maktab, poliklinika, savdo va maishiy xizmat ko‘rsatish shoxobchalari) qurilishi, hamda uy-joy qurilishida ishlatiladigan mahalliy xom-ashyolar (g‘isht, eshik va rama) haqida ma'lumot berilgan.