Yer osti inshootlari qurilishining o'ziga xos geologik sharoitlari
Ushbu ish Respublika hududidagi murakkab geologik va gidrogeologik sharoitlarda yer osti inshootlarini qurishning zamonaviy va samarali usullarini tahlil qilishga bag'ishlangan. Yer osti inshootlarining turlari, ularni barpo etish jarayonlari, shuningdek, qurilish jarayonida duch kelinadigan qiyinchiliklar va ularning yechimlari batafsil o'rganilgan. Turli xil tuproq sharoitlari, geologik tuzilmalar va gidrogeologik sharoitlarning inshootlarning mustahkamligi va chidamliligiga ta'sirini tushunish muhim ahamiyat kasb etadi. Mavzuda yer osti inshootlari qurilishida qo'llaniladigan asosiy usullar, jumladan, qazish, mustahkamlash va qoplama ishlari haqida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Yer osti inshootlarining turlari va tasnifi: Yer osti inshootlari foydalanish maqsadiga ko'ra kommunal, sanoat-texnologiya, fuqarolarni himoyalash, transport, shahar tarmoqlari, gidrotexnika, foydali qazilmalar qazib olish va chiqindilarni saqlash kabi turli maqsadlar uchun mo'ljallangan turlarga bo'linadi. Ular joylashish chuqurligiga qarab sayoz va chuqur turlarga ajratiladi.
- Yer osti qurilishida muhandis-geologik va topografik sharoitlarning ahamiyati: Yer osti inshootlarining mustahkamligi va chidamliligini ta'minlashda tuproqning turi, uning geologik tuzilishi, gidrogeologik sharoit, seysmik faollik va relyef kabi omillar muhim rol o'ynaydi. Ayniqsa, murakkab geologik sharoitlarda inshootlarni loyihalash va qurishda ushbu omillarni hisobga olish zarur.
- Yer osti inshootlari barpo etish jarayoni: Yer osti inshootlarini qurish jarayoni bir qancha bosqichlarni o'z ichiga oladi, jumladan, qazish ishlarini amalga oshirish, qazilgan joyni vaqtinchalik va doimiy mustahkamlash, shuningdek, qoplama o'rnatish kabi ishlarni o'z ichiga oladi. Turli tuproq va geologik sharoitlarga qarab turli usullar va mexanizmlar qo'llaniladi.
- Qoya jinslarda kavlash ishlari: Qoya jinslarda qazish ishlari, ularning mustahkamligiga qarab, burg'u-portlatish usuli yoki maxsus kombaynlar yordamida amalga oshiriladi. Jinslarning yoriqligi va mustahkamligi ish usulini tanlashda muhim omil hisoblanadi.
- Gorizontal siljuvchi quduqlar yordamida kavlash: Ushbu usul, ayniqsa, temir yo'l va avtomobil yo'llari ostidan quvurlar o'tkazishda qo'llaniladi. U suv o'tkazmaydigan tyubing qoplamasi va maxsus kameradan foydalanib bajariladi.
- Shaxta usulida kavlash: Tik yo'nalishdagi yer osti inshootlarini qurishda qo'llaniladi. Bu usulda qazish va qoplama ishlari bir vaqtning o'zida amalga oshirilishi mumkin.