Chiziqli tezlatkichlar ishlash prinsipining fizika asoslari
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta Mahsus Taʼlim Vazirligi Namangan Davlat Universitetida tayyorlangan. Magistratura boʻlimi boshligʻi, dotsent Gʻ.A.Doliev boshchiligida tayyorlangan dissertatsiya ishi boʻlib, unda zarralarni tezlashtirish va ularning xarakteristikalarini, ishlash printsiplarini oʻrganishga qaratilgan. Kitobda zarralarni tezlatishning turli usullari, jumladan, chiziqli tezlatkichlar, siklik tezlatkichlar, kollayderlar va ularning qoʻllanilish sohalari haqida batafsil maʼlumotlar berilgan. Shuningdek, radioaktiv nuklidlar va radiopreparatlarning qoʻllanilishi, ularning tibbiyot, sanoat va ilmiy tadqiqotlardagi ahamiyati ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Tezlatkichlar va ularning xarakteristikasi: Ushbu bobda zarralarni tezlatishning asosiy tamoyillari, klassifikatsiyasi, turli tezlatkich turlari (chiziqli, siklik, sinxrotsiklon, betatron va boshqalar) hamda ularning ishlash printsiplari va xarakteristikalari haqida maʼlumot berilgan. Zarralarni tezlatishda qoʻllaniladigan elektr va magnit maydonlar, ularning oʻzaro taʼsiri va natijasida hosil boʻladigan energiya ham koʻrib chiqilgan.
- Tezlatkichlarning qo'llanilishi: Ushbu bobda tezlatkichlarning turli sohalarda, jumladan, radioaktiv nuklidlar va radiopreparatlarni olish, tibbiyot (davolash va diagnostika), sanoat va ilmiy tadqiqotlarda qoʻllanilishi haqida maʼlumot berilgan. Xususan, saratonni davolashda radioterapiya va diagnostika uchun tezlatkichlardan foydalanish, DNKga radiatsiyaning taʼsiri hamda qoʻllaniladigan turli energiyali nurlanishlarning xususiyatlari yoritilgan.