Мойлар ва махсус суюқликлар технологияси
Ushbu kitob neft va maxsus suyuqliklar texnologiyasi fanining asosiy tushunchalari, jarayonlari, qo'shimcha moddalar va ularning klassifikatsiyasi, shuningdek, ularning sanoatdagi qo'llanilishi hamda ularga qo'yiladigan talablar haqida ma'lumot beradi. Kitobda neftni qayta ishlash, moylar, yoqilg'ilar, sanoat suyuqliklari va boshqa maxsus moddalarning texnologiyasi, ularning olinishi, tozalanishi, sohaga qarab tasniflanishi, asosiy xossalari, ishlatilishi hamda baholash mezonlari haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Neft va neft mahsulotlarini komponent tarkibi va uni xarakterlovchi faktorlarni hisoblash: Kitobning ushbu qismida neft va neft mahsulotlarining kimyoviy tarkibini, ularni xarakterlovchi asosiy faktorlarni, komponentlar tarkibini va ularning hisoblanishini o'rganiladi. Molekulyar og'irlik, zichlik, issiqlik sig'imi, qovushqoqlik kabi fizik-kimyoviy xossalarni aniqlash usullari va formulalari keltirilgan.
- Moylarning tozalash jarayonida tanlovchi erituvchilaridan foydalanish: Ushbu qismda moylarni tozalash jarayonida tanlovchi erituvchilardan foydalanish, ularning turlari va xossalari, ishlatilishiga qarab tasniflanishi, ularga qo'yiladigan talablar, tozalash jarayonidagi muhim faktorlar va erituvchilarni fizik xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi.
- Neft mahsulotlarini deparafinlash: Ushbu qismda neft mahsulotlarining past haroratlarda qotib qolishiga sabab bo'ladigan qattiq uglevodorodlarni (parafin, sterezin) ajratib olish jarayoni, ya'ni deparafinlash haqida ma'lumot beriladi. Jumladan, deparafinlash jarayonining asosiy tushunchalari, usullari va texnik talablar yoritilgan.
- Moylarni adsorbstiya usuli bilan tozalash: Ushbu qismda moylarni adsorbstiya usuli bilan tozalash jarayonining nazariy asoslari, adsorbentlar, ularning turlari, xossalari, qo'llanilishi hamda tozalash jarayonining kontakt va perkolyastiya usullari haqida ma'lumot beriladi.
- Moylar uchun qo’ndirmalar (prisadkalar): Ushbu qismda moylarning ekspluatatsion xossalarini yaxshilash uchun qo'shimcha ravishda qo'shiladigan qo'ndirmalar haqida ma'lumot beriladi. Qo'ndirmalarning turlari, vazifalari, ishlab chiqarish texnologiyasi va ularning qo'llanilishi hamda baholash mezonlari haqida batafsil yoritilgan.
- Motor moylari: Ushbu qismda motor moylarining klassifikatsiyasi, ularning xossalari va ishlatilish sohalari, API va SAE tasniflari, zamonaviy chet el tasniflari hamda butun jahon spestifikatsiyalari haqida ma'lumot beriladi.
- Dizel yoqilg’ilarining stetan sonini oshiruvchi qo’ndirmalar: Ushbu qismda dizel yoqilg'ilarining stetan sonini oshiruvchi qo'ndirmalar, ularning vazifalari va qo'llanilishi haqida ma'lumot beriladi.
- Yoqilg’ilarni saqlash va ko’chirishda xossalarining saqlovchi qo’ndirmalar: Ushbu qismda yoqilg'ilarni saqlash va ko'chirishda ularning xossalarini saqlab qoluvchi qo'ndirmalar, ularning turlari va vazifalari haqida ma'lumot berilgan.