Joint views оf Jalaliddin Rumi and Alisher Navoi mysпcism
Ushbu maqola Sharqning buyuk mutafakkirlari va allomalari Jaloliddin Rumiy va Alisher Navoiyning falsafiy qarashlari, xususan, ularning mistitsizm (tasavvuf)ga oid dunyoqarashlarini qiyosiy tahlil qiladi. Maqolada ikki buyuk shoir va mutafakkirning asarlaridagi umumiy g'oyalar, qarashlardagi o'xshashliklar va bir-biriga ta'sir doirasi atroflicha o'rganilgan. Navoiyning Rumiy ijodiga bo'lgan yuksak hurmati, uning asarlaridan ilhomlanganligi, masalan, "Nasoyim ul-muhabbat" asarida Rumiyga bag'ishlangan bob va "o'qituvchilar ustodi" deb ta'riflagani alohida ta'kidlanadi. Shuningdek, "Mahbub ul-qulub" asarida Rumiyning ijodini uchta guruhga bo'lib, uni birinchi toifaga kiritganligi, Rumiyning "Masnaviy" asarining "ma'naviyotning qutbini" ekanligi qayd etiladi. Maqola Rumiy va Navoiy ijodida mistik g'oyalarning aks etishi, ularning asarlarida ishq, dard, sirlar kabi tushunchalarning talqini hamda ushbu g'oyalarning o'zaro bog'liqligi haqida fikr yuritadi.
Asosiy mavzular
- Jaloliddin Rumiy va Alisher Navoiyning mistik qarashlari: Maqolada Jaloliddin Rumiy va Alisher Navoiyning tasavvufiy qarashlari, ularning ijodidagi ma'naviy yo'nalishlar, ishq va hikmat haqidagi mulohazalari qiyoslanadi. Navoiyning Rumiy asarlaridan olgan ta'siri, Rumiyga bo'lgan ehtiromi, uning ijodini yuqori baholashi bayon etiladi.
- Sharq mutafakkirlarining dunyoqarashi va falsafasi: Sharqning buyuk allomalari bo'lgan Rumiy va Navoiyning ilmiy, falsafiy va ijodiy dunyoqarashlari, ularning insoniyat sivilizatsiyasiga qo'shgan hissasi haqida so'z yuritiladi. Ularning asarlarida ko'tarilgan umuminsoniy g'oyalar, ma'naviy qadriyatlar tahlil qilinadi.
- Rumiy va Navoiy ijodida ishq va dard tushunchalari: Maqolada Rumiy va Navoiy asarlarida ishq, dard, azob kabi hissiyotlarning talqini, ularning mazmun-mohiyati va falsafiy ma'nolari yoritiladi. Ushbu tushunchalarning inson hayotidagi o'rni va ularning ijodkorlikka ta'siri haqida fikr yuritiladi.