“Ubaydullanoma” Ashtarxoniylar davri tarixshunosligining muhim manbalaridan biri

Ushbu kitob Mir Muhammad Amin Buxoriyning "Ubaydullanoma" asari asosida Ashtarxoniylar davrining siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy hayotini va Surxon vohasi tarixining oʻziga xos jihatlarini tahlil qiladi. Asar 1702-1711 yillarda Ubaydullaxon hukmronligi davrini yoritib beradi. Unda Buxoro xonligining ichki ziddiyatlari, mahalliy hukmdorlarning oʻz boshimchaliligi, saroy siyosati, Surxon vohasining strategik ahamiyati va oʻsha davrdagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlar atroflicha koʻrib chiqiladi.

Asosiy mavzular

Ashtarxoniylar davrida siyosiy hayot: Kitobda Ashtarxoniylar sulolasining siyosiy tizimi, davlat boshqaruvidagi oʻzgarishlar, hukmdorlarning oʻzaro kurashlari va hokimiyat uchun boʻlgan tortishuvlar batafsil yoritilgan. Ubaydullaxon davridagi siyosiy vaziyat va uning mamlakatni markazlashtirishga qaratgan sa'y-harakatlari, shuningdek, mahalliy hokimlar va qabila boshliqlarining oʻrni tahlil qilingan.
Ijtimoiy-iqtisodiy hayot va aholining turmush tarzi: Asarda Ashtarxoniylar davridagi ijtimoiy-iqtisodiy hayot, aholining turmush tarzi, jumladan, ijtimoiy tabaqalar, soliq tizimi, dehqonchilik, chorvachilik va hunarmandchilikning rivojlanishi haqida ma'lumotlar berilgan. Shu bilan birga, savdo-sotiq aloqalari va mamlakat iqtisodiy ahvolining umumiy holati ham yoritilgan.
Surxon vohasi tarixining yoritilishi: Kitobda Surxon vohasining, xususan Termiz shahrining oʻrta asrlarda Buxoro va Balx oʻrtasidagi siyosiy-iqtisodiy nizolardagi oʻrni, uning strategik ahamiyati va xarbiy jihatdan muhimligi haqida ma'lumot berilgan. Shu davrda Termiz shahrining qoʻngʻirotlar va naymanlar bilan aloqalari, ularning siyosiy mavqeyi ham tahlil qilingan.