Цитология
Kitob sitologiya fanining asosiy tushunchalari, hujayra tuzilishi, uning rivojlanish tarixi, hujayralararo aloqalar va ularning funksiyalari, shuningdek, hujayra patologiyasi va o'limini chuqur tahlil qiladi. Unda hujayra organellalari, hujayra sikli, mitoz, meyoz, hujayra harakatlari va o'limi kabi muhim mavzular batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Sitologiya faniga kirish: Sitologiyaning mazmuni, asosiy vazifalari, rivojlanish tarixi va buyuk olimlar hamda ularning hissasi haqida ma'lumot beradi. Hujayra nazariyasining shakllanishi va uning ahamiyati tushuntiriladi.
- Hujayra turlari, tuzilishi va o'rganish metodlari: Hujayraning tirik organizmlarning asosiy tuzilishi ekanligi, hujayrasiz va hujayraviy shakllar, zamonaviy sitologiya yutuqlari haqida ma'lumot beradi. Prokayot va evkayot hujayralarining tuzilishi va farqlari tushuntiriladi.
- Sitoplazma. Hujayraning vakuolyar tizimi: Hujayra tashqi apparati, plazmatik membrana, sitoplazma va uning tarkibiy qismlari, organellalar, shuningdek, hujayralararo aloqalar haqida ma'lumot beradi.
- Endoplazmatik retikulum (EPT): Endoplazmatik to'rning kashf qilinish tarixi, tuzilishi va funksiyalari, jumladan, oqsil sintezida, moddalar almashinuvida va ko'p xujayralilarda qatnashishi haqida batafsil ma'lumot beradi.
- Golji apparati: Golji apparatining o'rganilish tarixi, tuzilishi va funksiyalari, jumladan, moddalarni to'plash, o'zgartirish va hujayradan tashqariga chiqarishda tutgan o'rni haqida ma'lumot beradi.
- Lizosomalar: Lizosomalar, ularning kashf qilinish tarixi, hosil bo'lishi, tuzilishi va funksiyalari, jumladan, hujayra ichida hazm qilish, moddalarni parchalash va avtofagiya jarayonlarida qatnashishi tushuntiriladi.
- Peroksisomalar: Peroksisomalarning tuzilishi, vazifalari, jumladan, vodorod peroksidini zararsizlantirish va yog' kislotalarini parchalashdagi roli haqida ma'lumot beradi.
- Hujayra vakuolasi: O'simlik hujayralaridagi vakuolalarning hosil bo'lishi, tuzilishi va muhim vazifalari, jumladan, suv muvozanatini saqlash, pigmentlar va zaxira moddalarni to'plashdagi roli tushuntiriladi.
- Mitoхondriya: Mitoхondriyaning tuzilishi va vazifalari, energiya ishlab chiqarishdagi roli, hosil bo'lishi va evolyutsion kelib chiqishi haqida batafsil ma'lumot beradi.
- Plastidalar: Plastidalarning turlari (xloroplast, xromoplast, leykoplast), tuzilishi va funksiyalari, fotosintez jarayonidagi roli va hosil bo'lishi haqida ma'lumot beradi.
- Ribosomalar: Ribosomalarning tuzilishi, molekulyar tarkibi va vazifalari, oqsil sintezidagi roli, rivojlanish tarixi haqida ma'lumot beradi.
- Hujayra harakat tizimi: Hujayra harakatining mexanizmlari, jumladan, sitoskelet, mikronaychalar, filamintlar va ularning hujayra shaklini saqlashdagi va harakatdagi roli tushuntiriladi.
- Hujayra yadrosi: Yadroning tuzilishi, asosiy komponentlari, xromosomalarning tuzilishi, DНКning tuzilishi va vazifalari, hujayra siklidagi roli haqida ma'lumot beradi.
- Mitoz va meyoz: Hujayra bo'linishining asosiy turlari, mitoz va meyoz bosqichlari, ularning mexanizmlari va biologik ahamiyati haqida batafsil ma'lumot beradi.
- Hujayra patologiyasi va o'limi: Hujayra patologiyasiga sabab bo'luvchi omillar, nekoz va apoptoz turlari, mexanizmlari va ahamiyati haqida ma'lumot beradi.