Основы валеологии
Ushbu kitob «Valelogiya – Sog'lom hayot haqidagi fan» deb nomlanadi va sog'lom turmush tarzi asoslari, uning muhim omillari hamda zararli odatlarning oldini olish usullarini keng qamrovli tahlil qiladi. Unda sog'liqni saqlash, mustahkamlash va hayot sifatini oshirishga qaratilgan ilmiy-amaliy tavsiyalar berilgan. Kitob valelogiyaning asosiy tushunchalari, sog'lom turmush tarzining ahamiyati, jismoniy va ruhiy salomatlikni mustahkamlash usullari, noto'g'ri ovqatlanish, zararli odatlar (alkogolizm, tamakicheish, narkomaniya) hamda yuqumli kasalliklar (SPID, sil, jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklar)ning oldini olish bo'yicha keng qamrovli ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Shuningdek, kitobda tananing himoya mexanizmlari, immunitet, sport va jismoniy tarbiyaning sog'likka ta'siri kabi muhim mavzular ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Valelogiyaga kirish: Valelogiya tushunchasi, uning predmeti va vazifalari, boshqa fanlar bilan aloqasi, tadqiqot usullari.
- Sog'liqni belgilovchi asosiy omillar: Sog'liq tushunchasining JSTB ta'rifi, sog'liqni buzuvchi omillar (hayot tarzi, atrof-muhit, irsiyat), sog'lom turmush tarzini shakllantirish.
- Zararli odatlar va ularning oldini olish: Tamaki chekish, alkogolizm, narkomaniya va ularning inson salomatligiga ta'siri, profilaktika choralari.
- Yuqumli kasalliklar: Jinsiy yo'l bilan yuqadigan kasalliklar (sifilis, gonoreya), sil, OITS (SPID) va ularning oldini olish usullari.
- Ovqatlanish va sog'liq: Oziq-ovqatning asosiy komponentlari (oqsil, uglevod, yog'), vitaminlar, minerallar, ratsional ovqatlanishning ahamiyati.
- Jismoniy faollik va sog'liq: Jismoniy sog'liq, harakat faolligining ahamiyati, gavda tuzilishi, mashqlar va ularning sog'liqqa ta'siri.
- Ruhiy sog'liq: Ruhiy sog'liqni saqlash va mustahkamlash yo'llari, stressga qarshi kurashish.