Tabiyiy geografiyanıń baslanǵısh kursında oqıwshılarda tábiyattı qorǵaw túsiniklerin qáliplestiriw usılları
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Jo'qari ham Orta Arnawli Bilimlendiriw Ministirligi ham Ajiniyaz atindag'i Nokis Mamleketlik Pedagogikaliq Instituti'ning Tariyx-geografiya fakulteti, "Geografiya oqitıw metodikası" kafedrası tárepinen 5110500 - Geografiya oqıtıw metodikası bakalavr tálim bag'darının' 4 a kurs talabası İsmaylova Dinura Maxsudovnanın' "Tabiyiy geografiyanın' baslang'ısh kursında oqiwshılarda ta'biyattı qorg'aw tu'siniklerin qa'liplestiriw usılları" atamasindag'i Pitkeriw Qániygelik Jumisına tiyisli bolıp, tabiyiy geografiyanı oqıtıwda oqiwshılarda tábiyattı qorg'aw tu'siniklerin qa'liplestiriw usılları haqqında so'z etedi. Kitapta geografiya páning negizgi bólimleri, tabiyiy resurslardan aqılǵa muwapıq paydalanıw ham olardı qorg'aw máselesi, sonın' ishinde atmosferanı, biosferanı, gidrosferanı, litosferanı saqlaw wa'ziypaları, solay etip adamzat jasawı ushın zárúr bolgan tábiyatı qorg'aw usılları teran' izertlengen.
Asosiy mavzular
- KIRİSİW: Kitap kirisiw bóliminde pitkeriw qániygelik temasınıń aktuallığı, adamzattıń tabiyiy geografiyalıq ortalıqqa keyingi jıllarda tásiri artıwı, regionlarning pataslanıwı, tabiyattı qorg'aw hám tabiyiy resurslardan aqılǵa muwapıq ratsionallı paydalanıw máselesi, Prezidentimiz Sh. Mirziyoevtin' sózleri, Qaraqalpaqstan Respublikası sharayatı jag'dayında ekologiyalıq dag'darıs, geografiyanı oqıtıwdıń mazmunı, adam psixologiyası menen baylanısıwı, bilim sistemasınıń ózlestirilisi ham ja'miyetimiz úshin tiykarǵı wazıypalar haqqında sóz etiledi.
- I-BAP. MEKTEP GEOGRAFİYALIQ BİLİMLENDİRİWINİN` MAZMUNI HA`M OQIWShILARDI TA`RBİYALAWDAG`I A`HMIYETI.: Bul bapta ulıwma bilimlendiriw mekteplerinde oqıtıw protsesinin' mazmunı ha'm geografiyalıq bilimlendiriwdin' a`hmiyeti, ta'biyattı qorg`aw wazıypaları ham ta'biyat resurslarınan aqilg`a muwapıq paydalanıwdın` a`hmiyeti, ta`biyat resurslarınan paydalanıwdın` insan keleshegi ha`m ta`rbiyasındag`ı roli áhmiyetke iye bolıp tabıladı.
- II-BAP TA`BİYİY GEOGRAFİYA BASLANG`ISH KURSIN OQIP U`YRENİWDE TA`BİYATTI QORG`AW TU`SİNİKLERİN QA`LİPLESTİRİW MA`SELELERİ: Bul bapta tabiyiy geografiyanıń baslang'ısh kursın oqıp u`yreniwde ta`biyattı qorg`aw jumıslırın alıp barıwdın` a`hmiyeti ámelge asırıladı. Sonday-aq «Litosfera», «Gidrosfera», «Atmosfera», «Biosfera» bólimlerinde oqıwshılarda tábiyattı qorg`aw tu`siniklerin qa`liplestiriw usılları úyreniledi. Bul ámeliy jumıslardıń natiyjeleri jaqsı kórinis tabadı.
- JUWMAQLAW: Juwmaqlaw bóliminde tabiyiy ortalıq XX ásirdiń sońǵı 10 jılında ilimiy texnikalıq jetiskenliktiń tásiri nátiyjesinde u'lken ózgerislerge ushıradı. Geografiya táliminde tabiyattı qorg'awdıń házirgi tiykarg'ı wazıypaları-tabiyiy resurslardan aqılǵa muwapıq paydalanıw, shıǵındısız islep shıǵarıwdı járiyalaw, qorshag'an ortalıqtı patsalanadı. Tabiyiy geografiyanıń baslang'ısh kursın oqıtıwda tabiyattı u'yreniw xa'm olardı qorg'aw usıllarınıń negizgi úlesi aytıp ótilgen.
- PAYDALANILG`AN ADEBİYATLAR: Kitapta paydalang'an ádebiyatlar dizimi berilgen bolıp, bul ádebiyatlar ilimiy, texnikalıq hám tájiriybeli maǵlıwmatlar menen bayıtılǵan.