Тадбиркорлик асослари
Ushbu ma'ruza matni "Tadbirkorlik asoslari" fanidan tayyorlangan bo'lib, unda tadbirkorlikning mohiyati, iqtisodiyotdagi o'rni, turlari, rivojlanishi, tashkil etish, boshqarish va tahlil qilish kabi muhim jihatlar, shuningdek, O'zbekistonda tadbirkorlikni rivojlantirish istiqbollari batafsil yoritilgan. Qo'llanma o'rta maxsus va oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Tadbirkorlik mohiyati va mazmuni: Tadbirkorlik tushunchasi, uning tarixi, iqtisodiyotdagi o'rni, turli iqtisodchilarning fikrlari, tadbirkorlikning shakllari va rivojlanish bosqichlari, tadbirkorlikning ijtimoiy, iqtisodiy va huquqiy asoslari, tadbirkorlik muhiti va unga ta'sir etuvchi omillar, tadbirkorlik psixologiyasi, tadbirkorlik etika va madaniyati.
- Tadbirkorlik faoliyatining tur va shakllari: Tadbirkorlik faoliyatining turlari (ishlab chiqarish, tijorat, moliyaviy, konsalting), tadbirkorlikning shakllari (yakka tartibdagi, jamoa, korporativ, sheriklik), turli xil korxona va tashkilotlar (shirkattar, aksiyadorlik jamiyatlari, konsernlar, konsorsiumlar, kooperativlar, kontsessiyalar) va ularning o'ziga xos xususiyatlari.
- Tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish va boshqarish: Tadbirkorlik korxonalarini tashkil etish va davlat ro'yxatidan o'tkazish tartiblari, biznes-reja tuzish, uning ahamiyati va mazmuni, biznes-rejanining tarkibiy qismlari, korxona faoliyatini boshqarishning tashkiliy tuzilmalari (chiziqli, chiziqli-shtabli, funksional, chiziqli-funksional, dasturiy-maqsadi, matri sali), rahbarlik uslublari, tadbirkor ma'naviyati va axloqi.
- Tadbirkorlik faoliyatini boshqarishda marketing: Marketingning mohiyati va ahamiyati, marketingning asosiy kategoriyalari, marketing strategiyalari, marketing tadqiqotlarining maqsadi va vazifalari, bozor segmentatsiyasi, xaridorlarga qarab bozor segmentatsiyalash mezonlari, marketing dasturini ishlab chiqish va uning ahamiyati.
- Tadbirkorlik faoliyatini boshqarishda moliya: Moliyaviy faoliyatni ifodalovchi ko'rsatkichlar (foyda turlari va hisoblash usullari), kreditlash shakllari, bank kreditlarining turlari, foiz stavkasini aniqlash, foizsiz kreditlar, banklar va tadbirkorlar o'rtasidagi munosabatlar.
- Tadbirkorlik faoliyatining iqtisodiy samaradorligini baholash: Iqtisodiy samaradorlikning mohiyati, uni baholash ko'rsatkichlari (rentabellik, fonddan foydalanish samaradorligi), MFS va qarz ko'rsatkichlari, tan narxini hisoblash usullari.
- Tadbirkorlik sub'ektlariga xizmat ko'rsatuvchi bozor infratuzilmalari: Bozor infratuzilmasining mohiyati va mazmuni, uning turlari va kichik biznesga ko'rsatiladigan xizmatlar (savdo-sanoat biroshlari, banklar, axborot-maslahat markazlari, konsalting, audiot, lizing, brokerlik idoralari va boshqalar), infratuzilma rivojlanishining ahamiyati.
- Tadbirkorlikni rivojlantirish va qo'llab-quvvatlash: O'zbekistonda kichik biznes va tadbirkorlikni rivojlantirishning asosiy yo'nalishlari, davlat siyosati, soliq tizimi va imtiyozlari, kichik biznesni qo'llab-quvvatlash mexanizmlari, tadbirkorlikni rivojlantirishda banklarning roli, O'zbekistonda tadbirkorlikni rivojlantirish istiqbollari.
- Tadbirkorlik faoliyatini boshqarish va uni rivojlantirish: Eksportni rag'batlantirish, eksportni diversifikatsiyalash, eksport tushumlarini oshirish, yangi bozorlarni egallash, tadbirkorlik faoliyati samaradorligini oshirish, tadbirkorlik menejmenti, marketing, moliya, menejmentning tashkiliy tuzilmalari va tadbirkorlik etika va madaniyati.