Доломитни нитрат кислотаси билан магний бирикмалари ва суюқ ўғитларга комплекс қайта ишлаш технологиясини яратиш
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi ishlanmasi O'zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Kimyo-texnologiya instituti va Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti tomonidan bajarilgan bo'lib, unda Dehkonobod konidagi dolomitni nitrat kislota bilan qayta ishlash asosida magniy birikmalari va suyuq o'g'itlar olish texnologiyasi yaratish tadqiq qilingan. Tadqiqotning asosiy maqsadi dolomitdan magniy gidroksidi va kaliyli o'g'itlar ishlab chiqarishning yangi texnologiyasini ishlab chiqishdan iborat. Dissertatsiyada ishlatilgan usullar: kimyoviy, rentgenografik, termogravimetrik va ИК-спектроскопик analizlar. Olingan natijalar O'zbekiston Respublikasi iqtisodiyoti uchun muhim bo'lgan import o'rnini bosuvchi kimyoviy mahsulotlar ishlab chiqarishga yo'naltirilgan.
Asosiy mavzular
- Mavzuning dolzarbligi va zaruriyati: Dunyoda kimyo sanoati va nanotexnologiyalarning rivojlanishi bilan kimyoviy birikmalarga talab ortib bormoqda. Bu borada magniy birikmalari, jumladan magniy gidroksidi alohida o'rin tutadi. Shu sababli, sanoatni magniy gidroksidga bo'lgan talabini qondirish jahon olimlari uchun muhim ilmiy tadqiqot yo'nalishlaridan biridir.
- Mavzuning ilmiy yangiligi: Dehkonobod konidagi dolomitning yuqori ko'piklanish va reaktivlik xususiyatlari aniqlanib, bu esa parchalanish jarayonini qisqartirishga va texnologik jarayonni takomillashtirishga imkon beradi. Shuningdek, dolomitni nitrat kislota bilan parchalash jarayonida magniyni ajratib olish samaradorligi va texnologik parametrlarning ta'siri o'rganildi.
- Tadqiqotning amaliy natijalari: Dehkonobod konidagi dolomitlardan magniy gidroksidi hamda suyuq va donador azot-kalsiy o'g'itlar olish texnologiyasining optimal sharoitlari aniqlandi. Ushbu texnologiya "Dehkonobod kaliy zavodi" AJda ishlab chiqarishga joriy qilindi.