Анъанавий ижрочиликда дутор мақомининг ўрни ва аҳамияти
Ushbu metodologik tavsiya-uslubiy qo'llanma Buxoro Davlat Universiteti va NDPI huzuridagi xalq ta'limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi hamkorligida tayyorlangan. Unda an'anaviy ijrochilikda dutor maqomining o'rni va ahamiyati, xususan, Xorazm dutor maqomlari, ularning ijro uslublari hamda musiqashunoslikdagi o'rni haqida atroflicha ma'lumot berilgan. Qo'llanmada dutorning tarixi, makom san'atining rivojlanishi, uning jahon madaniyatiga qo'shgan hissasi, shuningdek, makomlarning nazariy va amaliy jihatlari yoritilgan. Kitobda dutorning turli makom yo'llari, ularning tavsiflari va mazmunlari berilgan bo'lib, ilmiy tadqiqotlar va amaliy mashg'ulotlar uchun muhim manba hisoblanadi.
Asosiy mavzular
- Makom san'ati an'analariga doir: Ushbu bo'limda makom san'atining umumiy tarixi, uning jahon madaniyatidagi o'rni, O'rta Osiyo, xususan O'zbekiston makom maktablarining rivojlanishi, ularning o'ziga xos xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, klassik makomlarning nazariy asoslari, ularning tuzilishi va ijro uslublari yoritilgan.
- Dutor maqomlari ijrochililik tarixi: Bu qismda, ayniqsa, Xorazm dutor maqomlarining paydo bo'lishi, rivojlanishi va ularning ijrochiligi tarixi ko'rib chiqilgan. Dutorning milliy musiqa an'analarimizdagi o'rni, uning ijro uslublari, makom yo'llarining o'ziga xosliklari va ularning sharhlanishi haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
- Xulosa: Qo'llanmada keltirilgan ma'lumotlar umumlashtirilib, dutor makomlari san'atining hozirgi davrdagi ahamiyati va uni kelgusi avlodlarga yetkazish bo'yicha muhim xulosalar qilingan.
- Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati: Qo'llanmani tayyorlashda foydalanilgan ilmiy, nazariy va uslubiy adabiyotlar, maqolalar va tadqiqotlar ro'yxati keltirilgan.
- Ilovalar: Qo'llanmada keltirilgan mavzularni yanada chuqurroq tushunish uchun qo'shimcha materiallar, jumladan, dutorning turli ko'rinishlari va makom yo'llariga oid rasmlar, notalar va boshqa illyustratsiyalar keltirilgan.