Навоий гидрометаллургия заводи №1 даги кўприксимон краннинг электр юритмасини такомиллаштириш
Ushbu bitiruv malakaviy ishi Navoiy gidrometallurgiya zavodi №1 dagi ko'priksimon kranning elektr yuritmasini takomillashtirish mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda korxonaning elektr ta'minoti tizimini tahlil qilish va takomillashtirish asosiy masalalar qilib belgilangan. Tadqiqot davomida korxonaning elektr yuklamalari tahlil qilinib, elektr ta'minoti tizimining samaradorligini oshirishga qaratilgan takliflar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- KIRISH: Dunyo va O'zbekiston iqtisodiyoti va energiya resurslarining narxining oshib borishi hamda sanoat korxonalarida energiya tejamkorligining ahamiyati haqida so'z boradi. Ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, energiya tejamkor tadbirlar orqali energiyadan oqilona foydalanish, sanoat korxonalarining elektr ta'minoti tizimini energiya tejamkorlik nuqtai nazaridan tadqiqotdan o'tkazish va rekonstruktsiyalash masalalariga urg'u beriladi. Bitiruv malakaviy ishi zamonaviy texnologiyalarga ega bo'lgan korxonalarning elektr ta'minoti tizimini tahlil qilishga bag'ishlangan.
- KORXONA ELEKTR YUKLAMALARINI HISOBLASh: Korxona rudani tozalashga ixtisoslashgan bo'lib, asosiy texnologik uskunalar asosan rudaga ishlov berish, umumsanoat elektr uskunalari hisoblanadi. Yuklamalar talab koeffisienti usulida hisoblanadi. Har bir sexning elektr iste'moli, quvvat koeffisienti va boshqa ko'rsatkichlari hisoblab chiqiladi. Hisoblashlar jadval ko'rinishida keltirilgan.
- TASHQI ELEKTR TA'MINOTINI HISOBLASH: Tashqi elektr ta'minoti hisoblashlar havo EUY ni hisoblashdan boshlanadi. EUY ning hisobiy va shikastlanish toki, kuchlanish va quvvat isroflari hisoblanadi. Yuqoridagi hisob-kitoblar asosida tashqi elektr ta'minotining texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlari aniqlanadi.
- KORXONANING ICHKI ELEKTR TA'MΜΙΝΟΤΙNI HISOBLASh: Korxonaning ichki elektr ta'minoti tizimi korxona hududidagi yukori va past kuchlanishli kabel yo'llarini, xamda sex transformator podstansiyalari va taksimlash punktlarini o'z ichiga oladi. Elektr ta'minoti ikkita variantda ko'rib chiqiladi: 1) korxona mavjud elektr ta'minoti sxemasi, 2) taklif etiladigan sxema. Har bir variant bo'yicha sex podstansiyalari va kabel yo'llari hisoblanadi.
- QISQA TUTAShUV TOKLARINI HISOBLASh: Qisqa tutashuv toklarini hisoblash podstansiyalar va taksimlash uskunalaridagi komutasion va ximoya apparatlarini tanlash uchun bajariladi. Hisobiy sxema asosida qisqa tutashuv nuqtalari, elektr uzatish yullari va transformatorning qarshiliklari hisobga olinadi. Turli nuqtalardagi qisqa tutashuv tok qiymatlari hisoblanadi va jadvalga kiritiladi.
- ELEKTR XAVFSIZLIGI: Elektr energiyasidan foydalanish sababli yuzaga kelishi mumkin bo'lgan baxtsiz hodisalar va ulardan saqlanish masalalariga bag'ishlangan. Elektr toki ta'sirining oldini olish uchun tashkiliy va texnik chora-tadbirlar, to'siq vospitalari bilan ta'minlash, shaxsiy va kollektiv muhofaza sistemalarini o'rnatish muhimligi ta'kidlanadi. Elektr toki ta'sirining biologik ta'sir, termik ta'sir, elektrolitik ta'sir turlari va ularning inson organizmiga ta'siri haqida ma'lumot berilgan.
- YONG'INNI OLDINI OLISHGA QARATILGAN CHORA-TADBIRLAR: Yong'inlar sanoat korxonalarida, qishloq xo'jaligida va turar joy massivlarida yuz berishi mumkinligi, ularning iqtisodiy va ijtimoiy ahamiyati haqida so'z boradi. Yong'inni oldini olish va unga qarshi kurashish chora-tadbirlari, birinchi navbatda inson salomatligi va hayotini saqlashga qaratilgan. O't o'chirish vositalari va usullari, suv bilan o'chirish usuli haqida ma'lumot berilgan.
- XULOSA: Bitiruv malakaviy ishi doirasida korxona yuklamalari tahlil qilingan va elektr ta'minoti tizimini takomillashtirish bo'yicha takliflar ishlab chiqilgan. Xususan, ko'priksimon kranning elektr yuritmasini zamonaviy asinxron dvigatel va tiristorli chastota o'zgartgich bilan boshqarish taklif etilgan. Shuningdek, atrof-muhit muhofazasi va texnika xavfsizligi masalalariga ham to'xtalib o'tilgan.