Burun ustidagi mo’jiza.

Maqolada ko'zoynakning paydo bo'lish tarixi, uning evolyutsiyasi va turli davrlarda qanday ahamiyatga ega bo'lganligi haqida so'z boradi. Ko'zoynakning ilk ko'rinishlari, kim tomonidan ixtiro qilinganligi, qanday materiallardan yasalgani va vaqt o'tishi bilan qanday o'zgarib kelganligi batafsil yoritilgan. Shuningdek, maqolada ko'zoynakning jamiyatdagi roli, modaga ta'siri va ko'rish qobiliyatini tiklashdagi ahamiyati ham ko'rsatib o'tilgan. Maqola oxirida ko'zoynaklar haqida qiziqarli faktlar keltirilgan.

Asosiy mavzular

Ko'zoynakning ilk tarixi va ixtirosi: Ko'zoynakning eng qadimgi ma'lumotlari eramizdan avvalgi V asrga borib taqaladi. O'shanda Ossuriya va Vavilon xalqlari jismlarni kattaroq hajmda ko'rish uchun billur toshlardan foydalangan. Rim faylasufi Seneka suv to'ldirilgan sharchalar yordamida harflarni o'qishni osonlashtirgan. IX asrda Abbos ibn Firnas shaffof shishalardan linzalar yasash mumkinligini o'ylab topgan. XII asrda Alhazenning «Optika kitobi»da qavariq linzalar haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Ko'zoynakning evolyutsiyasi: XIII asrda Italiyada ko'zoynak ixtiro qilingan. Venetsiya ko'zoynak ishlab chiqarish markaziga aylangan. XIV asrda ko'zoynaklar Yevropaga eksport qilina boshlangan. Dastlab tutqichsiz, qavariq linzali ko'zoynaklar burunning yuqori qismiga qistirib qo'yilgan. Keyinchalik linzalar lenta bog'lamiga, so'ngra qaychisimon tutqichlarga o'rnatilgan. Edvard Skarlett quloqqa qistirib qo'yiladigan ko'zoynak modelini yaratgan.
Ko'zoynakning jamiyatdagi roli va ahamiyati: XV asrda ko'zoynaklar ommalashgan. XVII asrda ko'zoynaklar nafaqat ko'makchi, balki zukkolik va yuqori ijtimoiy daraja ramziga aylangan. Benjamin Franklin uzoqni va yaqinni ko'rolmaslik uchun bitta ko'zoynak yaratgan. XX asrga kelib, ixcham plastik ko'zoynaklar urfga kirgan. Bugungi kunda ko'zoynaklar ko'rish qobiliyatini tiklash vositasi, kelishganlik va zamonaviylik ramzi hisoblanadi.