Дарий тилида сўз ясалишининг ички лингвистик усуллари
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti 'Dari tilida so'z yasalishining ichki lingvistik usullari' mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda Dari tilining lug'at boyligini shakllantirishdagi ichki manbalar asosida so'z yasalishi, bu jarayondagi qonuniyatlar, ommalashgan va nochor usullar hamda ularning lingvistik va ekstralingvistik omillari tahlil qilingan. Tadqiqotda affiksal va yarimaffiksal usullar, omonimik qatorlar, sintaktik usullar, shuningdek, turli soha terminologiyasining yuzaga kelishi kabi masalalar atroflicha o'rganilgan. Ilmiy-amaliy natijalar zamonaviy Dari tilining leksik qatlamini boyitishga xizmat qiladi.
Asosiy mavzular
- Dari tilida so'z yasalishining ichki lingvistik usullari: Tadqiqotning asosiy maqsadi Dari tilining ot va sifat turkumlaridagi so'z yasalishi sistemasini o'rganish, so'z yasalishidagi imkoniyatlar va cheklanishlarni aniqlashdan iborat. Unda affiksal, yarimaffiksal usullar, omonimik qatorlar, sintaktik usullar hamda terminlar hosil bo'lishi kabi jarayonlar tahlil qilinadi.
- Affiksal va yarimaffiksal so'z yasalishi: Dari tilida nom va sifat hosil qilishda affiksal va yarimaffiksal usullarning qo'llanilishi, ularning mahsuldorligi va mahsuldor bo'lmagan jihatlari, shuningdek, omonimik qatorlarning aniqlanishi o'rganilgan.
- So'z yasalishida transportziya: So'z yasalishida transportziya hodisasining o'rni, fe'l negizlari va sifatdoshlarning otlashuvi natijasida yuzaga keladigan o'zgarishlar tadqiq etilgan.
- Zamonaviy Dari tili leksikasi: Tadqiqotda 1990-2019 yillardagi Dari nasri va publitsistikasi materiallari asosida zamonaviy Dari tili leksikasi, uning rivojlanish tendensiyalari tahlil qilingan.