Книжные словообразовательные типы производных слов в сочинениях Ивана Грозного

Ushbu kitob 1996-yil 14-15 noyabr kunlari Toshkent va Samarqand shaharlarida bo'lib o'tgan an'anaviy Respublika ilmiy-amaliy seminarining materiallarini o'z ichiga oladi. Unda O‘zbekiston ilmiy maktabining rus tilshunosligini o‘rganishga qo‘shgan hissasi, xususan, rus tilida so‘z yasalishining dolzarb muammolari, yangi so‘zlarning paydo bo‘lishi, mavjud lug‘at tarkibini tahlil qilish, shuningdek, uslubiy jihatdan farqli so‘z yasalish turlari, jumladan, tilshunoslikda foydalaniladigan maxsus atamalar, badiiy adabiyotlardagi so‘z yaratilish xususiyatlari va boshqa tilshunoslik masalalari atroflicha ko‘rib chiqilgan. Kitobda tilshunoslikning turli yo‘nalishlari bo‘yicha olib borilgan tadqiqotlar, jumladan, XIX-XX asr rus tilshunoslari ishlariga oid sharhlar va ularning xulosalari keltirilgan. Shuningdek, kitobda tilshunoslikka oid qator yangi tadqiqotlar, xususan, so‘z yasalishining nazariy va amaliy jihatlari, tilning rivojlanishidagi zamonaviy tendensiyalar, o‘zbek tilshunoslari tomonidan rus tili so‘z yasalishiga oid tadqiqotlari ham o‘rin olgan. Kitob filologlar, tilshunoslar, o‘qituvchilar va talabalar uchun foydali manba bo‘lib xizmat qiladi.

Asosiy mavzular

  • Rus tilida so‘z yasalishining dolzarb muammolari: Kitobning asosiy qismi rus tilida so‘z yasalishining nazariy va amaliy muammolariga bag'ishlangan bo'lib, unda so'z yasalishining turli yo'nalishlari, xususan, devirivatsiya, nominativ deyrvatsiya, so'z yasalishi modellarining takomillashuvi, tilning lug'at tarkibini boyitishning zamonaviy usullari haqida keng tahlillar berilgan.
  • O‘zbekiston ilmiy maktabining rus tilshunosligiga qo‘shgan hissasi: Ushbu bo'limda o'zbek tilshunoslarining rus tili so'z yasalishini o'rganish borasidagi ilmiy ishlari va tadqiqotlari, jumladan, ularning xalqaro miqyosdagi olib borgan ilmiy-nazariy izlanishlari hamda bu sohada o'ziga xos yondashuvlari haqida so'z boradi.
  • O‘rta asr rus tilida so‘z yasalishining xususiyatlari: Kitobda Ivan Grozniy davri (XVI-XVII asrlar) rus tilida so'z yasalishining o'ziga xos xususiyatlari, xususan, qadimiy kitobiy uslubda qo'llanilgan sufikslar, ularning o'rni va ahamiyati, shuningdek, bu davrda yuz bergan o'zgarishlar haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
  • Tilshunoslikda so‘z yasalishi turlari va tizimlari: Mavzu tilshunoslikdagi so'z yasalishi turlari, jumladan, so'z yasalish guruhlari (gnazda), ularning tizimiy tuzilishi, ichki mexanizmlari va boshqa til birliklari bilan o'zaro aloqadorligi masalalarini qamrab oladi. Bunda so'z yasalishining rivojlanishidagi qonuniyatlar va uslubiy jihatlar atroflicha tahlil etilgan.