Hikmatli latifalar
Kitobda turli hikmatli latifalar jamlangan bo'lib, ularda diniy va axloqiy mavzularga doir ibratli voqealar, pand-nasihatlar, donishmandlarning so'zlari keltirilgan. Latifalar qisqa, ammo mazmunli bo'lib, o'quvchiga o'z hayoti va dunyoqarashini o'zgartirishga yordam beradi. Kitobda Mavlono Jaloliddin Rumiy, Hasan Basriy, Boyazid Bistomiy kabi mashhur zotlarning hayotidan olingan voqealar ham o'rin olgan.
Asosiy mavzular
- Qanoat va shukr: Mavlononing uyida hech narsa qolmaganida shukr qilishi, rizqga qanoat qilish va boriga shukr aytishning fazilatini ko'rsatadi.
- G'iybatdan saqlanish: Hasan Basriyning g'iybatchini dargohidan quvish voqeasi, g'iybatning yomon illat ekanligini va undan saqlanish zarurligini uqtiradi.
- Ilm va amalda birlik: Cherkov yo'lini bilmagan odamning jannat yo'lini ko'rsata olmasligi haqidagi latifa, ilmning amalda namoyon bo'lishi kerakligini ta'kidlaydi.
- Tavba va istig'for: Boyazid Bistomiyning jinnixonadan chiqqan xastaning so'zlaridan ibrat olishi, tavba va istig'forning gunohlardan poklanishdagi ahamiyatini ochib beradi.
- Dunyoviy hirsdan voz kechish: Dunyoning o'tkinchi ekanligi, unga bog'lanmaslik va oxiratni unutmaslik haqidagi pand-nasihatlar.
- Tafakkur va ibrat: Tabiat hodisalaridan, hayotiy voqealardan ibrat olish, Allohni anglashga intilish.
- Aql va shuur: Molning shoxi bo'lsa, insonning aqli borligi haqidagi hikmat, aqlning ustunligini va to'g'ri yo'l tanlashdagi ahamiyatini ko'rsatadi.