Informatika va axborot texnologiyalari fanidan Laboratoriya ishlarini bajarish bo’yicha uslubiy ko’rsatmalar

Ushbu uslubiy ko'rsatmalar O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligining 2016 yil 25-avgustda tasdiqlangan “Informatika va axborot texnologiyalari” fanining o'quv dasturiga muvofiq tayyorlandi. Mazkur uslubiy ko'rsatma 5110100 – Matematika o'qitish metodikasi, 5110200 – Fizika va astronomiya ta'limi, 5110300 – Kimyo ta'limi, 5110300 – Rus tili va adabiyoti, 5110400 – Biologiya ta'limi, 5110500 – Geografiya ta'limi, 5110600 – Tarix ta'limi, 5110800 – Tasviriy va amaliy san'at, 5110800 – Tasviriy san'at, 5110900 – Pedagogika va psixologiya, 5111000 – Kasb ta'limi (Kompyuter grafikasi va dizayn), 5111000 – Kasb ta'limi (Liboslar dizayn), 5111000 – Kasb ta'limi (IAT), 5111300 – Rus tili va adabiyoti (o'zga tillar), 5111400 - Xorijiy tillar va adabiyoti (Ingliz tili va adabiyoti), 5111500 – Chaqiriqqacha harbiy ta'lim, 5111600 Milliy g'oya, ma'naviyat asoslari va huquq ta'limi, 5111700 – Boshlang'ich ta'lim va sport - tarbiyaviy ish, 5111800 – Maktabgacha ta'lim, 5111800 – Musiqa ta'limi, 5111900 – Defektologiya, 5112000 – Jismoniy madaniyat, 5112000 – Jismoniy madaniyat ayollar yo'nalishlarida ta'lim olayotgan bakalavriat talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, uslubiy ko'rsatmada "Informatika va axborot texnologiyalari" fanidan laboratoriya ishlarini bajarish bo'yicha yo'riqnomalar, mavzuga doir qisqacha nazariy ma'lumotlar, ishni bajarish namunalari hamda mustaqil bajarish uchun topshiriqlar jamlangan.

Asosiy mavzular

• KIRISH: Laboratoriya ishini tashkil etishning shakli va mazmuni
• Laboratoriya ishi uchun tavsiya etiladigan taxminiy mavzular: Kompyuterlarni testdan o`tkazish.
• Laboratoriya ishining maqsad va vazifalari: Algoritmlar fanidan qo'lga kiritilayotgan yangi bilimlarni laboratoriya tarzda puxta o'zlashtirish ko'nikmalariga ega bo'lish;
• Laboratoriya ishining axborot ta'minoti: Talaba uchun muayyan fan bo'yicha laboratoriya ishi topshiriqlari tegishli kafedra professori (yetakchi dotsent, kata o'qituvchi yoki o'qituvchi) tomonidan o'quv mashg'ulotlarini bevosita olib boruvchi o'qituvchi bilan birgalikda tuziladi hamda kafedra mudiri tomonidan tasdiqlanadi.
• Laboratoriya ishini nazorat qilish va baholash: Har bir fan bo'yicha talaba laboratoriya ishiga rahbarlik qilish yuklamasi professor-o'qituvchi shaxsiy ish rejasining tashkiliy- uslubiy bo'limida qayd etiladi.
• 1-LABORATORIYA ISHI. SETUP DASTURI YORDAMIDA KOMPYUTERLARNI SOZLASH: BIOS haqida boshlang'ich ma'lumotlar olish. Kompyuterning boshlang'ich sozlamalarini amalga oshirish usullari bilan tanishish. BIOS dasturiy va qurilmaviy sozlashlarini o'rganish.
• 2-LABORATORIYA ISHI. QOBIQ DASTURLAR VA ARXIVATORLAR: Total Commander dasturda ishlash ko`nikmalarini hosil qilish. WinRAR arxivlash dasturi orqali fayllarni "siqish" va "ochish".
• 3-4-LABORATORIYA ISHLARI. PASCAL MUHITIDA SODDA MASALA DASTURLARINI KIRITISH VA ULARNI TAHRIRLASH: Talabalarda Pascalda tarmoqlanuvchi dasturlar tuzish bilim va ko`nikmalarini hosil qilish.
• 5-6-LABORATORIYA ISHLARI. TAKRORLANUVCHI OPERATORLAR YORDAMIDA MASALANI YECHISH DASTURINI TUZISH. MASSIV VA GRAFIKAGA DOIR DASTURINI TUZISH: Talabalarda Pascal dasturlash tilida siklli dastur tuzish ko`nikmalarini hosil qilish.
• 7-12-LABORATORIYA ISHLARI. MS WORDDA TURLI FORMATDAGI HUJJATLARNI TAYYORLASH: Talabalarga Microsoft Word dasturida hujjatlar tayyorlash, sahifani tartiblash, kolontitul qo'yish, jadvallar yaratish va ular bilan ishlashni o`rgatish.
• 13-15-LABORATORIYA ISHLARI. MICROSOFT EXCEL ELEKTRON JADVALIDA ISHLASH: Talabalarga Microsoft Excel elektron jadvali bilan ishlashni o`rgatish. MS Excelda formula, funktsiya va diagrammalardan foydalanish, matn, sonlarni yacheykalarga kiritish va tahrirlashni o`rgatish.
• Topshiriq. MS Excel dasturida diagramma va grafiklar yaratish.: MS Excel 2010 yordamida tenglama va tenglamalar sistemasini grafik usulda yechish imkoniyati mavjud. Buning uchun tenglamalar yoki tenglamalar sistemasini funksiyalar ko'rinishiga keltiriladi. Grafikni tahlil qilish orqali tenglamalaming taqribiy yechimlari aniqlanadi.
• Topshiriq. Arifmetik va geometrik profressiyalarni hisoblash.: Arifmetik va geometrik progressiya turlarida masalalarni yechish imkoni paydo bo'ladi. Qiymatlarni ustun yoki satr ko'rinishida chiqaring.
• Topshiriq. Проверка данных buyrug`idan foydalanib maʼlumotlarni tekshirish.: A ustunda faqat ikki xonali sonni kiriting. Son to`rgan yacheykani tanlang va [Проверка данных] ga murojaat qiling. Ekranga [Проверка вводимых значений] muloqot oynasi chiqadi.
• Rejim moslashuvchanligi: Gohida Microsoft Excel dasturining nisbatan oldingi, masalan, Excel 2003 yoki Excel 2000 versiyalarida yaratilgan kitoblari bilan ishlashga to`g`ri keladi. Bunday formatdagi kitoblarni ochganda Режиме совместимости da chiqadi.
• Topshiriq. Slaydlarga matn kiritish.: Yangi slayd yaratishda Power Point har bir slaydni namunaviy matn bilan to'ldiradi. Bu matnlarni siz o'zingizning matningiz bilan almashtirishingiz lozim.
• Topshiriq. Taqdimotni namoyish qilish.: Taqdimotlarni tuzib bo`lgandan so`ng ularning namoyishini ko`rish uchun namoyish parametrlarini o`rnatish kerak. PowerPointda slayddan slaydga buyruqsiz o`tmaydigan qilib moslashtirish mumkin.
• Topshiriq. MS PowerPoint dasturida mavzuni o'zgartirish.: Mavjud mavzularning ranglarini Дизайн menyusidan o'zgartirish mumkin.
• Topshiriq. MS PowerPoint menyulari lentasida sozlanadigan menyu (vkladka) va guruhlarni yaratish.: Lentada sozlanadigan menyu (vkladka) va guruhlarni yaratish va kerakli buyruqlarni qo'shish mumkin.
• Topshiriq. Taqdimotga grafik obyektlar qo'shish.: Power Point dasturida grafik obyektlar qo'shish uchun Вставка manyusidan Изображение va Иллюстрации guruhlaridan foydalaniladi.
• Topshiriq. Kitoblarni o'zaro bog'lash.: MS Excel dasturida diagramma va grafiklar yaratish.
• Topshiriq. MS Excel dasturida funksiyalarni ishlatish.: Masalan, Математические функции qismida cos(x) funksiyasida argument bitta haqiqiy qiymatdan iborat bo'ladi va burchakning qiymati radianda beriladi
• Topshiriq. Sonlarning ildiz qiymatlarini toping.: Formulalar satridan foydalanib berilgan arifmetik ifodalarni hisoblang.
• Topshiriq. НОД funksiyasi imkoniyatlaridan foydalanib, 12, 48, 96, 60 sonlarning eng katta umumiy bo'luvchisini hisoblang.: A2 katakka 12 sonini, B2 katakka 48 sonini, C2 katakka 96 sonini, D2 katakka 60 sonini kiriting;
• Topshiriq. Berilgan 20 ta sonning ko'paytmasini ПРОИЗВЕД funksiyasidan foydalanmay hisoblang.: MS Excel dasturining Формул bo`limidan funksiyalar oynasini chiqaring;
• Topshiriqlar.: Microsoft PowerPoint dasturida yangi hujjat yarating