Жомий Баҳористон

«Bahoriston» – Abdurahmon Jomiyning pand-nasihat ruhidagi asari. Kitobda hikmatli rivoyatlar, hikoyatlar, hikmatli soʻzlar va pand-nasihatlar orqali insoniylik, adolat, saxovat, doʻstlik, muhabbat kabi mavzular yoritilgan. Asar oʻzbek va tojik xalqlarining maʼnaviy merosining bir qismi hisoblanadi hamda Sharq adabiyotining nodir namunasi sifatida qadrlanadi.

Asosiy mavzular

  • Darveshlar haqida: Darveshlarning xislatlari, kamtarligi, dunyodan voz kechishi, qanoatkorligi va Allohga boʻlgan muhabbati haqida hikoyalar va pand-nasihatlar berilgan.
  • Donolar hikmati: Donishmandlarning aql-idroki, hayotiy tajribalari, adolat, insof, bilim olishga intilish, kamtarlik, hasadning yomon oqibatlari, saxovat va doʻstlikning qadriga yetish kabi mavzularga oid hikmatli soʻzlar, rivoyatlar keltirilgan.
  • Shohlik va adolat bobida: Podshohlarning adolatli boʻlishi, xalq manfaati yoʻlida xizmat qilishi, zulmdan saqlanishi, aql va insof bilan ish yuritishi, yaxshi maslahatchilarga ega boʻlishi, shuningdek, adolatning jamiyat uchun ahamiyati haqida pand-nasihatlar berilgan.
  • Saxovat va karam bobida: Saxovatning mohiyati, riyosiz va minnatsiz yordam berish, muhtojlarga koʻmaklashish, himmatli boʻlish, oʻzgalar dardiga sherik boʻlish, saxiy insonlarning fazilatlari va baxillikning yomon oqibatlari haqida hikoyalar keltirilgan.
  • Do'stlik va muhabbat bobida: Doʻstlikning qadri, sadoqat, vafo, mehr-oqibat, doʻst tanlashda adashmaslik, chin doʻstlarning xislatlari, ishqning azoblari, visolning shirinligi, muhabbatning inson hayotidagi oʻrni va ahamiyati haqida hikoyatlar mavjud.
  • Mutoyibot: Asarda hazil-mutoyiba, latifalar, oʻtkir soʻzlar, topqirlik, zukkolik, donolik va aql-zakovatga asoslangan hikoyalar keltirilgan.
  • She'r va shoirlik bobida: She'rning mohiyati, shoirlarning vazifalari, so'z san'ati, badiiyat, go'zallikni his qilish, ilhom manbai, shoirlarning hayoti va ijodi, she'riyatning inson ma'naviyatiga ta'siri haqida fikrlar va hikoyatlar keltirilgan.
  • Masallar: Turli hayotiy voqealar, hikoyalar va qissalar orqali pand-nasihatlar berish, insoniy fazilatlarni ulug'lash, yomon illatlardan saqlanish, adolat, insof, mehr-oqibat, do'stlik, muhabbat va boshqa mavzularda ibratli masallar va hikoyatlar keltirilgan.