ЭКЗОПОЛИСАХАРИДЛАР ПРОДУЦЕНТЛАРИ БЎЛГАН МАҲАЛЛИЙ ЛАКТОБАКТЕРИЯ ШТАММЛАРИНИ АЖРАТИШ ВА ТАНЛАБ ОЛИШ
Ushbu dissertatsiya mavzusi Lactobacillus plantarum EB-2 shtammidan olingan ekzopolisaharidlarning (EPS) bioaktivligini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda mahalliy Lactobacillus shtammlarini ajratish, ularning probiotik xossalarini aniqlash, EPSning fizik-kimyoviy va biologik xossalarini o'rganish hamda EPS biosintezini optimallashtirish kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalari asosida Lactobacillus shtammlari sut, go'sht va farmatsevtika sanoatida qo'llanilishi mumkinligi ko'rsatilgan. Shuningdek, L.plantarum EB-2 shtammidan olingan EPSning yuqori antioksidant va antimikrob faolligiga ega ekanligi aniqlangan.
Asosiy mavzular
- Lactobacillus shtammlarini ajratish va identifikatsiya qilish: Tadqiqotda turli tabiiy manbalardan Lactobacillus shtammlari ajratib olingan va ularning genetik hamda mikrobiologik xususiyatlari o'rganilgan. Xususan, L.plantarum EB-2 shtammining 16S rRNK genining sekvenlanishi asosida genetik identifikatsiyasi amalga oshirilgan.
- Lactobacillus shtammlarining probiotik xossalarini o'rganish: Ajratilgan Lactobacillus shtammlarining probiotik xossalari, jumladan, shartli-patogen va patogen mikroorganizmlarga qarshi antimikrob faolligi, stress omillariga chidamliligi va biologik faol moddalar sintez qilish qobiliyati tekshirilgan.
- Ekzopolisaharidlarning (EPS) fizik-kimyoviy va biologik xossalarini aniqlash: Mahalliy Lactobacillus shtammlari tomonidan ishlab chiqarilgan EPSning fizik-kimyoviy (monosaxarid tarkibi, molekulyar og'irligi) va biologik (antioksidant, antimikrob) xossalari aniqlangan. Xususan, L.plantarum EB-2 EPSning yuqori antioksidant, L.casei K7/3 EPS esa kuchli antimikrob faollikka ega ekanligi ko'rsatilgan.
- EPS biosintezini optimallashtirish: L.plantarum EB-2 shtammidan EPS ishlab chiqarishni ko'paytirish maqsadida ozuqa muhitining optimal tarkibi (uglerod va azot manbalari) va o'stirish sharoitlari (harorat, vaqt, pH) aniqlangan. Natijada EPS hosil bo'lishi 3-4 barobar oshgan.